wmp0033

osobowości"¹⁴ Msimy lu wymienione wychowanie jako czynność urabiająca młodzież (przygotowanie), a obok tego sytuacje wychowujące (juk praca. zc.>polowość iCp.). ilnlcj cele (udział w kształtowaniu socjalizmu) oraz. rozwój wszechstronny osobowości. Abstrahując od skonkretyzowanych celów w różnych systemach wychowania, wszystkie konieczne elementy definicji wychowania dadzą się uogólnić w na Stępującym określeniu ramowym. ..Wychowanie jest zawsze społecznie uznanym systemem działania pokoleń starszych na dorastające celem pokierowania ich wszechstronnym rozwojem dla przygotowania według określonego ideału nowego człowieka do przyszłego życia”.

Jako okicślenic ramowe wychowania „definicja” ta nic dotyczy istoty pojęcia. Ramami dla zjawiska wychowania są z jednej strony (I) pokolenia starsze społeczeństwa i (2) ich system kierującego działania na młodzież, 7 drugiej zaś (3) ideał nowego człowieka i (4) przyszły kształt życia jako cele do osiągnięcia. W tych ramach Odbywa się właściwe wychowanie jako ukierunkowany wszechstronnie rozwój młodzieży tak co do kształtowania pełni jej osobowości, jak leż przygotowania d«i życia w społeczeństwie Równocześnie piz.y-świecujący ideał ..nowego człowieka” w określonym społecznie systemie współczesnego wychowania wskazuje, że tak w rozwijaniu się osobowości (picces personalizacji, świadomości swego „ja”, kim się jest r/cczywiśeie), jak i w przygotowaniu do życia społecznego (proces socjalizacji, uspołecznienia, przystosowania społecznego) zachodzi pokonanie „starego człowieka” i odrzucanie jego naturalnych postaw wohcc życia i innych ludzi. Odbywa się więc wychowawcze wy-piOWP.dzanic ze stanu naturalnego do wyższego stanu kulturalnego, a to nu skutek dokonywania się wewnętrznej przemiany dyspozycji psychicznych człowieka, która powoduje (o. że następuje zmiana postawy egoistycznej (A) na goi tnącą postawę altruistyezną <H) w procesie personalizacji, a równocześnie vv procesie socjalizacji ustępuje początkowe nastawienie nostycznc (tac. nos my) przeciwstawiające sobie grupy sny > oni {( ) na rzecz nastawienia illislycznego (Iw.. i//t owi), a więc słiiżeluiegu zaangażowania się we wspólnocie (D). Całość .stosunków pojęnowych w określeniu ramowym wychowania da się graficznie ptzedsbiwir następująco

^M n-,f/papSt/r    ttwnuuyrsny <tl. /)' UtfMt rrdwwcnrgo hod rot.

IJ. SuC li r> .i<. 1 *k ic y <1. Wsmz.nwn UV.4 s. -VI.

proces

Zanim jednak dn sic wyjaśnić proces p-zemtany wewnętrznej ze stanu staiegn człowieka na cdnwicku nowego. przedtem trzeba /wrócić uwiiKę na uwarunkowania tego procesu, do których należą przede wszystkim składniki dynamiczne wychowaniu.

3. Składniki (dynamizm}') wychowania

Dęfinwja.lamowa wy.cbpwmiia jako określeń** wntrtyczne. leczące w sobie elementy definicji działaniowych (praksenlcęarznydi). nv-wojowych (cwolucyjnycll). warunkujących {sytuacyjnych) j wyborowy cli (adaplacyjnycli) całkuje w Subie. p«viiar.c_ łoimy nięcia: a)-wychpwania jako.c^nośdjtfJJibłałMą, fn wycluiYy:im.\jako swobodnego rozwoju. c) wychowania jąky.oddziajywanta sytuacji wychowawczych 'oraz d) firycBóWiinin inko wylwoiu. Nn skutek lego połączenia zawiera ono także podstawowe składniki wychowania, które są dynami oznymi silami, działającymi we wszechstronnym rozwijaniu człowieka. Do tych sił dynam i zmów należą: 1- społeczne d / i u la n i r wych owa wczc które Stara się pokierować 2' -naturalnym rozwojem wychowanka, a to pt/e/. y wychowawcze zbliżenie wychowanka do ideału nowego człowieka oraz prze/. A^K ukształtowanie jego postawy wobec przy

171