DSCF5315

1. Zagadnienia ogólne

Tabela 1.4. Krajowe zbiory i plony ziarna zbóż na tle zużycia nawozów i środków ochrony roślin

Okres	Zbiory		Plony		Zużycie NPK		Zużycie substancji aktywnej pestycydów
	(min ton)	(%)	(t/ha)	(%)	(kg/ha)	(%)	(kg/ha)	(%)
1986-1990	26,1	100	3,11	100	182	100	0,90	100
1991-1995	23,8	91	2,79	90	75	41	0,35	39
1996-2000	25,2	97	2,86	92	87	48	0,48	53

Najkorzystniejsza opłacalność uprawy w latach 2001—2002 występowała u zbóż technologicznych, tj. pszenicy konsumpcyjnej i jęczmienia browarnego. Koszty produkcji układały się na poziomie równoważnym wartości pieniężnej 36—43 dt ziarna, ale dzięki dość intensywnym nakładom plon ustalał się na poziomie 5 i więcej ton. W zbożach paszowych byłó gorzej. Najniższa wartość nadwyżki bezpośredniej występowała w uprawie żyta. Znamienne, że intensyfikacja nakładów na nawożenie, postęp hodowlany (odmiany hybrydowe) i ochronę nie miała pokrycia w większej wartości plonu. Świadczą o tym wyniki przedstawione w tabeli 1.5, z których wynika, że zarówno nadwyżka produkcji, jak i bezpośrednie koszty jednostkowe produkcji są korzystniejsze w technologiach nisko wydajnych, a więc n iskonakład owych.

Tabela 1.5. Wyróżniki oceny ekonomicznej wybranych technologii uprawy żyta ozimego

(Jankowski in., 2003)

	Technologie
Wyszczególnienie	wysokonakładowe		niskonakładowe
	A	B	C	D
Odmiana	mieszańcowa	mieszańcowa	populacyjna	populacyjna
Nawożenie NPK/ha	220	220	110	110
Nawożenie mikroelementami	tak	tak	nie	nie
Termin siewu	wczesny	późny	późny	późny
Regulacja zachwaszczenia	nie	tak	tak	nie
Wartość plonu (zł/ha)	1 724	1 684	1 226	1 139
Koszty bezpośrednie uprawy (zł/ha)	1 324	1 314	749	731
Nadwyżka produkcji (zł/ha)	400	369	477	408
Koszty produkcji 1 t ziarna (zł)	256	261	204	215

Zbiory na poziomie 25—26 min ton zaspokajają aktualne krajowe zapotrzebowanie na paszę w 100%, mogą także pokryć całkowicie zapotrzebowanie na surowiec przemysłowy (słód browarniany i gorzelniany). Potrzeba niewielkiego (rzędu 300-500 tys. ton, w tym około 150 tys. ton pszenicy twardej) importu ziarna pszenicy wynika tylko ze względów jakościowych, tj. potrzeby polepszenia mąki makaronowej i chlebowej.