DSCF5327

49

1. Zagadnienia ogólne

liściowe są silnie skrócone, stąd pierwsze liście jak gdyby wyrastają z jednej płaszczyzny - z jednego węzła. Miejsce to nazywa się górnym węzłem krzewienia (rys. 1.6).

Gdy w kącie pierwszego liścia pączek boczny osiągnie odpowiednią wielkość, wytwarza on pierwszy liść, zwany pachwinowym, a następnie dwa dalsze liście, tworząc w ten sposób nowy pęd boczny o trzech liściach. Po powstaniu pierwszego pędu bocznego z podstawy drugiego liścia wyrasta w podobny sposób drugi pęd boczny, a w tym samym czasie pęd główny wyrasta z liścia środkowego. W ten sposób kształtuje się roślina o trzech pędach. Proces ten może odbywać się dalej, dopóki istnieją warunki sprzyjające tworzeniu się nowych pączków w kątach liści pędów bocznych i pędu głównego.

Rys. 1.6. Schemat krzewienia zbóż: a - korzenie zarodkowe, b - dolny węzeł krzewienia, c - międzywęźle korzeniowe, d - korzenie przybyszowe, e - górny węzeł krzewienia, f - pęd boczny, g - pęd główny (Szempliński)

Każdy nowo wykształcony pęd daje zazwyczaj jedną parę korzeni przybyszowych, a więc wytwarza własny system korzeniowy. Korzenie przybyszowe, zwane wtórnymi albo łodygowymi, razem z korzeniami zarodkowymi tworzą system korzeni wiązkowych. W fazie krzewienia korzenie sięgają już do 50 cm w głąb gleby.

Krzewienie jako wytwarzanie nowych pędów (źdźbeł) należy odróżnić od rozgałęziania się pędów roślin z innych grup botanicznych, które w normalnych warunkach u zbóż nie zachodzi. Krzewienie może odbywać się tylko w węźle krzewienia, a rozgałęzianie się źdźbła można spowodować (sztucznie) w jakimkolwiek innym nadziemnym węźle źdźbła.

Zboża tworzą węzeł krzewienia na różnych głębokościach. Pszenica i pszenżyto oraz owies rozwijają węzeł krzewienia zwykle głębiej w glebie, przez co dobrze znoszą bronowanie, a zabieg ten wzmaga krzewienie. Żyto i jęczmień w normalnych warunkach krzewią się płytko, co wiąże się z koniecznością ich siewu w odle-żałą glebę. Siew tych zbóż w glebę nieodleżałą może spowodować obnażenie węzła