58 Poczh
Poetka zgromadziła wiele różnorodnych utworów; s;| Iii „rymowanki" dla najmłodszych, wyliczanki tworzone spontanicznie prze/ d/ieu. pry i zabawy, „wywnicanki". igraszki słowne, piosenki, gadki, obrazki satyryczne, scenki humorystyczne Zgodnie / intencji) autorki „spisane z ust ludu i wspomnień dzieciństwa" teksty miały być pożądana lektur;) dla dzieci. O ich walorach wychowawczych świadczyły, „wdzięk i naiwna prostota" oraz swojskość i rodzimość Pełniły one również okresłoni) funkcję inspiracyjna. Sama Rogos/ówna w tomiku Piosenki dziecięce (l‘>2*ł) wyraźnie wykorzystuje elementy poetyki ludowej Sięga do znanych motywów, rozwija je. mody lik uje. nadajac un kunsztowna lornię artystyczna Dokonuje parafraz wiernych autentykowi (Przepióreczka, Służyłem a /unia. Mac liniowa fujarka, Spóźniony Piątek. Dziewczyna ze Ślipka, Kaczuszka, Jah/oneczka, llyla babuleńka). stosuje subtelne zabiegi slylizacyjne (Wisełko. Wisełko. Pasrercczku, Skrzypki Kasieńki. Skowroneczek, Mamusia, /Jotę rybki. Kołysanka Stasiu). I udowa technika poetycka (liczne refreny, /drobnienia, spieszczenia. powtórzenia, paralcli/my, swoista melodyjność. wyrazy d/wtękona-sladowc/c) pozwala poetce uwydatnić specyficzny nastrój i klimat emocjonalny piosenek, na przykład:
O mój skowroneczku. mlezwij się. o mój skowroneczku. oilezwij się, elit**1 buły spłynęły, iniegi /uwinęły, nie słychać cię!
Kiedym piosenkę nucił, winu poc:t/l winę. kiedym piosenkę mu ii. wiatr począł wiać. skrzydełka mam zmięte, nóżki przemiń znięte. muszę H' grzać.
f Jikowroneruk")
Można leż wyodrębnić w wierszach Kogoszówny nurt kołysankowy. Zręcznie naśladuje ona styl • formę ludowych kołysanek, nasycając je liryzmem, serdecznym wzruszeniem:
U więdły kwiatki, póidę /ki bratki do ogrótleczka naszego.
uplotę wianek z leśnych sasanek dla malusieńkiego!
Ustroję w bratki, lilie, bławatki mego syiuula różowego, uplotę :loty sen z rót pieszczoty dla malusieńkiego...
Śpii syneczku, śpij!
O kwiatuszkach śnił!
(,. AW»MiWlA II SiuSta ■')
Ale w tym lirycznym monologu matki c/y piastunki pojawia się czasem element obiecanki lub groźby, gdy dziecko nic chce spać:
U kaczora ziole pióra, u kaczuszki złote nóżki
Lulaj dziecię do w ieczora, dam ci kaczkę i kaczora.
t. Ko* tuszka"!
Cyt hobusiu! nie plac: cyt!
płakać wstyd! ho tu przyjdzie ludojail. co już dziew czynkom dużo lalek zjadł latek zjadł. |...|
Cyt hobusiu nie plącz, nie nie dam cię!
Chwycę tatusiowy miecz i huiojada het odegnam precz!
wygnam precz!
Na mej piersi główkę zló:
oczki zmruż! tipitl laleczki i ty śpij! z uśmiechem na huzicncc słotłko śpij
silnika śnij!. .
I ..Mamusia " I
W poezji Rogoszowny jak w pieśni ludowej istnieje ścisły /wi;j/jck / mu/ykq i kompozycja piosenki. Cechy mclic/uc maja wicr* s/c imitujące rytm kołysanki (Uśnij, Jagni1 Mamusia. Kołysanka Sta• mu), zaśpiew piosenki ludowej (Spóźniony Jijołek. Dziewczyna ze Alaska, Przepióreczka, Zeszła róża do ogrodu, ll/ słoneczku), motyw kolę-