page0156

- 155 -

wychowania serca dać może; memieć istoty, przed któ^rą możnaby się szczerze ze wszystkiemi dziecin-nemi fraszkami, z onenii pierwszemi uczuciami, wy-wngtrzyć; to jest, co nam najwięcej nadaje owo uczucie w sobie samym się trawące, ową nieśmiałość do ludzi, a najbardziej niebaczność na swoje postępowanie, od drobnych nałogow, marzeń i przykładów począwszy. Jest to wrodzoną człowieka potrzebą, żeby kochał swą matkę; a kto jej niema , upatruję l wszędzie i we wszystkicm chce ją sobie nagrodzić. Do znanej matki tęsknimy w całem życiu, jak do ziemi, na której się nasze życie rozwijać zaczęło; o nieznanej marzymy, jak o raju, lub święcie obiecanym , a nagradzamy ją sobie , tworząc w mvsli idk najdoskonalsze wyobrażenie.

Ojciec Kazimierza, po śmierci żony, przeniósł się do Lipnicy murowanej. Duże gospodarstwo . pięcioro-drobnych dzieci, zniewoliły go, acz już był w podeszłym wieku, szukać powtórnej małżonku W krotce nieszczęściem ją znalazł. Była to osoba ładna, lecz uboga Spodobała się ojcu: on dostał żonę, dzieci macochę. Skromna i pokorna z początku, stała się wnet pysznym aniołem i cały dom w piekło zamieniła. Panując samowładnie nad słabym i powoi nym mężem , stała się postrachem nietylko domu , ale całej wsi i okólnych sąsiadów. Pijaństwo, obok najgwałtowniejszych passyj; brak wszelkiej znajomość i świata, obok wielomówności; chciwość robienia ma-