Konspekt ćwiczeń - Kolana Koślawe

Kolana koślawe (genum valgum) - to wada występująca w płaszczyźnie czołowej, możliwa do zdiagnozowania po przyjęciu pozycji zasadniczej, kiedy to obserwujemy że przy złączonych i wyprostowanych kolanach brzegi przyśrodkowe stóp pozostają w oddaleniu o około 5cm (lub więcej). Koślawość pojawia się często u dzieci poniżej 5 roku życia, i w wielu przypadkach przed 10 rokiem życia sama ustępuje (często nie podejmuje się leczenia wady przed 10 rokiem życia). Wada ta występuje często u dzieci obniżonym napięciu mięśniowym (dziecko dla stabilizacji staje w rozkroku obciążając bardziej przyśrodkową część stopy, co prowadzi do ustawienia koślawego kolan, oraz wtórnie do zmian w stopie od płaskostopia aż stopy płasko - koślawej). Do wystąpienia koślawości może dojść również w sposób przeciwny, mianowicie płaskostopie połączone z koślawością może prowadzić do wtórnego ustawienia kolan w pozycji koślawej. Wada może się również rozwinąć na drodze krzywicy, urazu mechanicznego okolic kolana (z destabilizacją), chorób stawowych oraz porażenia mięśni.

Prognoza - w dużej mierze zależna jest od stopnia pogłębienia wady, jak i czynnika wywołującego (często sprawą konieczną jest poradzenie sobie z przyczyną, przed możliwością jakiegokolwiek działania korekcyjnego). Co więcej korekcja ustawienia kolan, korelować musi z korekcją ustawienia stopy jak i jej prawidłowego wysklepienia, włączając w to również elementy biernej kompensacji takie jak wkładki ortopedyczne korygujące ustawienie stopy). W ciężkich przypadkach dokonuje się operacji chirurgicznej polegającej na zaśrubowaniu i zaklinowaniu kolana aby umożliwić jego prawidłowy wzrost, u osób dorosłych z przetrwałą wadą dokonuje się osteotomii (przecięcia kości) w celu jej wydłużenia.

Wskazania

1. Przyjmowanie pozycji siadu skrzyżnego (często połączone z rozpychaniem kolan)

2. Obuwie korekcyjne, za zaleceniem lekarza ortopedy

3. Redukcja nadwagi

4. Leczenie czynnika wywołującego: krzywica, uraz (często konieczna interwencja chirurgiczna), wyrównanie napięcia mięśniowego

5. Pływanie kraulem

6. Jazda na rowerze

7. Opracowanie masażem klasycznym

Przeciwwskazania

1. Stania w rozkroku

2. Długie marsze jak i przenoszenie ciężkich przedmiotów (dodatkowe obciążanie stawów kolanowych)

3. Siad klęczny z pośladkami pomiędzy piętami (pozycja silnie koślawiące)

4. Łyżwiarstwo

5. Jazda na nartach (dużo pozycji koślawiących)

Korekcja dotyczy ustawienia stopy jak i kolan, niekiedy może również dochodzić do zmian wtórnych w obrębie miednicy oraz kręgosłupie. W obrębie kolan dążymy do rozciągnięcia mięśnia dwugłowego uda, naprężacz powięzi szerokiej - pasmo biodrowo piszczelowe oraz do wzmocnienia mięśni rozciągniętych: smukłego, półścięgnistego, półbłoniastego, krawieckiego oraz głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda. Korekcji wymaga również aparat więzadłowy kolana: więzadło poboczne strzałkowe - obkurczone, więzadło poboczne piszczelowe - rozciągnięte. Dodatkowym elementem jest wypłaszczenie wysklepienia poprzecznego stopy, z czym radzić możemy sobie za pomocą odpowiednich ćwiczeń korekcyjnych jak i masażu klasycznego (chwyty pogłębiające wysklepienie stopy).

Zestaw Ćwiczeń

Przybory: Piłki, woreczki z grochem lub piaskiem, jeże, ławeczki szwedzkie,

Miejsce: Sala gimnastyczna

Czas: około 45 minut

Lp.

Część zajęć

Rodzaje ćwiczeń

Treść ćwiczenia

Dozowanie

Uwagi

czas

il.powt.

1.

Wstępna

Czynności organizacyjno porządkowe

Zbiórka w szeregu w siadzie skrzyżnym Ruch: skręty tułowia na komendę prawo/lewo

Po 5X na 1 stronę

Ćw. Wzmacniające wysklepienie stopy

PW: siad podparty przodem do siebie na odległość kocyka. Ruch- przeciąganie kocyka na swoją stronę za pomocą stóp.

X5

Ćw. Wzmacniające mm pośladkowe

W staniu na baczność napinanie mięśni pośladkowych

X5

Zabawa ożywiająca

Berek z piłkami, dziecko z piłką między stopami (w pozycji raka) usiłuje dotknąć inne dzieci, i przekazać berka

5 min

2.

Główna

PW: siad prosty, piłka między kolanami, podpór na dłoniach Ruch: unoszenie bioder w górę

X10

PW: siad skrzyżny, ręce na karku Ruch: wstawanie bez pomocy rąk

X5

W zależności jak dziecko radzi sobie z ćwiczeniem

Korekcja ustawienia kolan

PW: pozycja stojąca, piłka między kolanami Ruch: podskoki

X10

Ćw. Wzmacniające stopy oraz korygujące wadę kolan

PW: siad na krześle Ruch: na zmianę prawa/ lewa stopa łapie woreczek, lewa stopa podaje woreczek na prawe kolano i odwrotnie

X10 na każdą kończynę

Ćw. Mięśni stóp z elementem korekcyjnym

PW: siad na macie, kolana zgięte, stopy oparte o podłoże, podpór rękami Ruch: Klaskanie stopami

X10

Korekcja kolan

PW: Siad ugięty, piłka między kolanami, kolana podają piłkę do rąk i z powrotem

X10

Ćw. Ukierunkowane na zmniejszenie skutków wady

PW: leżenie tyłem naprzeciw siebie, prawa KD ugięta, lewa styka się z zewnętrzną stroną stopy współćwiczącego. Ruch: spychanie stopy współćwiczącego.

X10

Korekcja kolan

PW: siad skrzyżny naprzeciw siebie . Ruch: wzajemne spychanie za pomocą dłoni, kolan partnera na zewnątrz

X10

Ćwiczenie korygujące wadę kolan i stóp

PW. Siad prosty na podłodze Ruch: na 1 równoczesne przyciągnięcie nóg do brzucha z rozstawieniem kolan do zewn., ramiona między kolana. Na 2 dłonie chwytają stopy, przejście do leżenia tyłem. 3 powrót do siadu z odwiedzeniem. 4 PW

3.

Część końcowa

Zabawa końcowa

Gra w piłkę chińską z zaznaczonym rozdzieleniem kolan i złączeniem stóp.

Profilaktyka kolan

Podawanie sobie woreczka stopami (woreczek między stopami) dzieci podają sobie woreczek w parach lub w kole

Zabawy wyciszające

Zabawy w siadzie skrzyżnym - gra w łapki, wyliczanki z klaskaniem w ręce w parach.

Wyciszenie w siadzie skrzyżnym

---