67636 tomI (287)

Badanie pacjenta dla potrzeb fizjoterapii 289

ciowych niż nerwowych) - możliwość zlokalizowania miejsca patologicznie ograniczonej przesuwalności pnia nerwowego względem otaczających go tkanek.

Szyjny odcinek kręgosłupa, z racji swej anatomiczno fizjologicznej złożoności, nastręcza sporo trudności w diagnostyce funkcjonalnej. Wiele bowiem struktur okolicy szyjno-głowowej może dawać podobne lub wręcz identyczne objawy - np. bólowe, nudności do wymiotów włącznie, jedno- lub obustronne upośledzenie słuchu, zawroty głowy czy nawet zaburzenia równowagi. Badając tę okolicę, nawet w przypadku pozornie błahych objawów, nigdy nie należy zapominać o poważniejszych przyczynach tego stanu rzeczy. Ograniczenie ruchomości o typowych cechach postrzału, z silnym obronnym napięciem mięśni okołokręgosłupowych, wcale nie musi oznaczać „ostrego zablokowania”, a równie dobrze może być następstwem obronnej reakcji na niestabilność segmentów C₀₁, C, ₂, występującej np. po urazie typu „uderzenie z bicza”. Z tych też względów warto badanie tej części kręgosłupa rozpoczynać od wykluczenia owych poważniejszych zaburzeń, mogących nieraz prowadzić w przyszłości do bardzo poważnych powikłań poza-biegowych. Inny przykład może stanowić test De Kleyna, będący dość prostym sposobem wykrywania utajonej niedrożności tętnic kręgowych

Ryc. 125. Test drożności tętnic kręgowych De Kleyna.

Zarówno w pozycji siedzącej, jak i leżącej - poprzez złożony ruch wyprostu, lekkiego bocznego skłonu i rotacji w tą samą stronę -doprowadzić bowiem można do fizjologicznego „przyblokowania” drożności tętnicy kręgowej po stronie rotacji. W przypadku zaburzeń drożności (np. w zmianach arteriosklerotycz-nych, osteofitozie itp.) drugiej, rozciąganej tętnicy, w przeciągu 30 sekund ujawni się niedokrwienie centralnego układu nerwowego, manifestujące się w pierwszej chwili oczopląsem.

Subiektywne uczucie zawrotów głowy jest jednym z objawów, który może towarzyszyć zarówno wielu dość poważnym schorzeniom układu nerwowego, jak i innego rodzaju (nieraz czynnościowym) dysfunkcjom w obrębie głowy i/lub górnej części kręgosłupa szyjnego. W warunkach klinicznych można zastosować dość proste badanie wykonywane w pozycji siedzącej. Badanemu poleca się wykonać kilka dość szybkich ruchów rotacyjnych głową i całym tułowiem w obie strony z otwartymi oczami, następnie powtórzyć tę czynność z zamkniętymi oczami i w końcu - przy ustabilizowanej przez terapeutę głowie i z zamkniętymi oczami -powtórzyć kilka ruchów rotacyjnych, po czym terapeuta - przy ustabilizowaniu głowy, odcinka szyjnego i tułowia - wykonuje kilka globalnych okrężnych ruchów całą górną częścią ciała badanego. Obecność, lub brak odczuwania zawrotów