9428
9001 djvu

170 X. CYBIl lski

już kończyny; tak samo podrażnienie, choćby⁷ mechaniczne (wskutek uderzenia), nerwu wzrokowego lub ucisk, może wywołać uczucie światła w bezwzględnej ciemności. Ta własność nerwów^ wskutek której nawet przy sztucznem podrażnieniu włókien nerwowych zostają wywołane tylko te czynności, te stany, które w drodze fi zyologicznej powstają, nosi nazwę s p e c y ficznej (swoist ej) energii nerwów.

Widzieliśmy dotychczas, że nerwy musimy podzielić na dwie kategorye: na nerwy dośrodkowe i odśrodkowe; widzieliśmy też, że w nerwach dośrodkowych stan czynny przenosi się w kierunku od obwodu do ośrodka nerwowego; przeciwnie w odśrodkowych, stan wychodzi od ośrodka nerwowego i dochodzi do narządów obwodowych, które wprawia w stan czynny. Zachodzi więc pytanie, czy nerwy wobec tego, że są tylko przewodnikami stanu czynnego, są zdolne do przewodzenia tego stanu w obu kierunkach, czy też tylko w jednym. Kwestya ta była wielokrotnie przez fizyologów poruszana i służyła nieraz za przedmiot cały^rcli szeregów doświadczeń. Dotychczas jednak sprawy nie możemy uważać za zupełnie rozstrzygniętą, jakkolwiek przytaczano niektóre fakta, jako przemawiające za przewodzeniem w obu kierunkach. Doświadczenia Philipeaux, Vulpiana i innych, w których starano się wywołać zrost nerwów czuciowych z nerwami ruchowymi, np. językowego z podjęzykowym, i w których po zgojeniu się dośrodkowego końca nerwu podjęzykoweg) jako ruchowego z końcem obwodowym nerwu językowego, jako czuciowego udało się autorom otrzymać wskutek podrażnienia nerwu podjęzykowego powyżej zrostu skurcz mięsni języka, musimy⁷ wobec nowszych doświadczeń w zupełności pominąć. Z jednej strony bowiem nie ulega wątpliwości, że nerwy⁷ językowe zawierają także włókna ruchowe, z drugiej—obecnie wiemy napewno, że przy zrastaniu nerwu włókna osiowe dośrodkowego odcinka wrastają w odcinek obwodowy — a więc rzeczywiście w tymi przypadku włókna ruchowe nerwu podjęzy⁷kowego mogły na nowo powstać i przeróść częściowo nerw językowy, aż do samych mięśni. Również nie możemy uwzględnić doświadczeń, w których przy podrażnieniu pewnych gałązek pni nerwów ruchowych, otrzymywano skurcz w mięśniach, połączonych z innemi gałązkami tego samego pnia bezpośrednio niepodrażnionemi; albowiem i w tych doświadczeniach skurcz mógł powstać wskutek innych przyczyn, mianowicie wskutek zmian elektry⁷czny⁷ch w nerwie. Do tej samej kategoryi wypada zaliczyć