page0126

122

zdolności wykonywania pewnych ruchów. Porażenie języka i niemożność zastosowania ruchów do otrzymanych wrażeń są wstępem do ogólnego osłabienia władz ruchu i bliskiego szaleństwa.

Wreszcie na samym ostatku następuje zboczenie władz umysłowych. Kiedy tylko władza czucia doznała zboczenia, chorzy myślą prawidłowo: lecz ponieważ sądy ich opierają się na spostrzeżeniach zmysłowych, a te już doznały zboczenia, więc i wnioski z nich wyprowadzone muszą być fałszywe. Kiedy sam tylko rozum dostał pomieszania, wówczas chory bredzi, myśli nieprawidłowo już to z fałszywych wychodząc zasad, już też z prawdziwych przesłanek najmniej logiczne wyprowadzając wnioski; to jednak pomieszanie jest rzadko całkowite. Nieraz obok zboczenia jednej władzy inne pozostają nienaruszone, np. bardzo dobra pamięć, wola prawa lub poczciwe serce. Podobnie ma się rzecz przy tak zwanej: idee fize. Póki z takim maniakiem rozmawia się o rzeczach dla niego obojętnych, to zadziwiać będzie bystrością umysłu, zdrowym sądem i najmniejszego nie okaże śladu swej choroby. Lecz niech się tylko dotknie owej myśli nieszczęsnej, chory natychmiast przestaje panować nad sobą, rozpoczyna się bredzenie, dalsza rozmowa już niemożliwa.

Od zboczenia rozumu jeden tylko krok do moralnego zboczenia, które niemniej okropne i w skutkach straszliwe. Egoizm, zmysłowość, chytrość i szatański podstęp, duma, nienawiść i najgorsze namiętności i żądze serca ludzkiego, uwolnione z pod zbawiennego jarzma rozumu, występują na jaw, popychając z całą gwałtownością nieszczęśliwego szaleńca do najokropniejszych zbrodni, morderstwa, podpalenia, samobójstwa.

I jakże tłómaczą materyaliści wszystkie te smutne objawy? Najprościej w świecie, trojaką podają przyczynę:

1° Anormalny przypływ krwi do mózgu, czyli t. z w. hyperemią (od óirep nad, ponad i odp.a krew).

http://rcin.org.pl