229 (37)

RELIGIE CZARNEJ AFRYKI © Wydawn>ctvvo WAM, Kraków 2005

ŚWIĘTA ODESŁANIA

roczni. Wróżbita oświadczył im, że dusza węża została uwolniona od ciała i błąkając się, znalazała nowo narodzone dziecko. Dlatego dziecko płacze. Aby je uleczyć, należy wyrzeźbić w drzewie postać węża, u jego stóp złożyć w ofierze kurę, koguta i psa i odbyć rytuał zwany potem Sigi. Dzięki świętowaniu Sigi dusza węża pozostanie na zawsze z ludźmi. Od tego czasu regularnie co 60 lat urządzano wielką ceremonię Sigi i inicjowano kolejnego młodzieńca, nazywanego olubaru, który przez całe swoje życic miał składać wężowi ofiary i przez to zapewnić życic jego duszy.

Dzięki ofierze Lebe losy wszystkich ludzi zaczęły przypominać los duszy Dyongu. Po śmierci dusza pozostaje w pobliżu żywych. Dopiero „po odprawieniu rytuałów pośmiertnych, udaje się w długą podróż, prowadzącą do Ammy. Ale, niezależnie od podróży, dusza pozostaje w kontakcie z żyjącymi, oznaczając ciągłość trwania siły życiowej nyama, co pozwala zmarłemu stać się przedmiotem osobistego kultu, który poprowadzi nyamę zmarłego w długą podróż”²⁶. Aby podróż się udała, należy odprawić cykl trzech świąt: Nyemu Ycmna, Denna i Sigi. Rozpoczyna je pierwszy pogrzeb, zaraz po śmierci, traktowany jako uroczystość rodzinna. Zmarłego myje się, namaszcza masłem i goli głowę, upodabniając go do ryby, czyli przywracając mu stan zarodkowy. Warkotką²⁷ zawiadamia się duchy świata podziemnego Yeban, że przybędzie do nich nowa dusza. W nocy ^w D. A. Masolo, African Philosophy..., s. 80.

²¹ Dźwięk warkotki naśladuje jęki przodka w czasie przekształcania się w węża. Jest to zarazem naśladowanie rozrzucającego zarodki ruchu wirowego w czasie