23 luty 07 (15)

1.1.4. Klasyfikacja par kinematycznych

Przez klasę pary kinematycznej „i" (i = 1, 2, ...,5) rozumiemy liczbę odebranych stopni swobody jednemu członowi przez współpracujący z nim drugi człon.

Klasę pary kinematycznej określamy z zależności

i = 6-s    (1.2)

gdzie s - liczba pozostawionych stopni swobody

W celu określenia klasy pary kinematycznej należy unieruchomić myślowo jeden z członów tworzących parę i obliczyć pozostawione drugiemu członowi stopnie swobody s (rys. 1.5).

s = 1, i = 5    s = 2, i = 4    s = 3, i = 3

Rys. 1.5. Przykłady określania klas par kinematycznych „i”

W tablicy 1.1 przedstawiono przykłady rozwiązań konstrukcyjnych par kinematycznych, podano ich schematy kinematyczne, określono pozostawione stopnie swobody s oraz zdefiniowano klasę par #=1,2.....5.

Pary kinematyczne klasyfikuje się również według sposobu styku członów. Jeżeli człony stykają się powierzchniowo (na schematach płaskich wzdłuż linii), to taką parę nazywamy niższą. Jeżeli natomiast człony stykają się liniowo (na schematach płaskich punktowo), to taką parę nazywamy wyższą. Przykłady takich par przedstawiają rysunki 1.6 i 1.7.

a)    powierzchnia styku    b)    powierzchnia styku

Rys. 1.6. Para kinematyczna klasy 5 (niższa): a) obrotowa; b) postępowa

14