244 (36)

RELIGIE CZARNEJ AFRYKI ©WydawnictwoWAM, Kraków2005

RELIGIE LUDÓW PASTERSKICH

prawe (cuong). Daje im długie życie i pomyślność, natomiast karze występnych. „Te dwie idee, życia w prawości i chronieniu przed złem, są podstawą ich myślenia religijnego”. Ludzie ufają (ngath) Bogu, są bowiem całkowicie od niego zależni i sami nic daliby sobie rady w świecie. Bóg jest niepojęty, ludzie są „prostaczkami” (char) w jego obliczu, mrówkami (cok) wobec jego potęgi. „Nhialic jest szansą dla ludzkiego życia, jest rozpoznaniem realnej dwuznaczności, niejasności doświadczenia. Nic zauważa się jednak biernego poddania się woli Nhialica, ale aktywną uległość, tzn. pełne zaangażowanie człowieka, którego stawkąjest przetrwanie. Ból i cierpienie są spowodowane po części odejściem Istoty Najwyższej od człowieka [...] Kiedy Dinka był z Istotą Najwyższą, pragnął wolności ciesząc się życiem bez «granic». Kiedy natomiast stał się niezależny, jest faktycznie uzależniony, gdyż musi zaakceptować cierpienie i śmierć”⁷. Nhialic jest prawdą (wet Nhialic), jeśli u Dinków ktoś chce zapewnić, że mówi prawdę, mówi: „c/7 Nhialic” - „podobnie jak Bóg”. Kłamców ostrzega się, że Nhialic wszystko widzi⁸.

U Szyi luków Najwyższa Istota nazywa się Dżuok „Duch”, określany najczęściej jako Dżuok mai „Duch w górze”. „Jest w mniejszym lub większym stopniu obecny we wszystkim”⁹. Jest także ostatecznym wyjaśnieniem ' A. Szafrański. Zagadnienia neligii i magii w Afryce w świetle badań E.li. E\ans-Prilcharda i G. Lienhardta, „Nomos. Kwartalnik religionawczy” nr 15/1996, s. 38-39.

*    G. Lienhardt. Divinity and Experience: The Re/igion of Dinka, Oxford 1961. s. 47.

*    G. Lienhardt. The Shillnk of the llpper Nile, [w:] D. Fordc fcd.]. Ąfrican War his..., s. 156.