71 (170)

2

2

RELIGIE CZARNEJ AFRYKI ©WydawnictwoWAM. Kraków 2005

Systemy religijne ludów zbieraczo- łowieckich

„Ndura nde Kulisia ”

(„Las jest Bogiem”)

[('. Turnbull, Wayward Senrants. The Tm Worlds of the Afri-can Pygmies]

Zagadka Buszmenów

Niskorośli Buszmeni (San) tworzą społeczności koczownicze, zbieraczo-łowieckie, którym przewodzą starsi, doświadczeni mężczyźni (wyróżniający się łowcy), nic ma więc stałych wodzów ani trwale zespolonych gromad. Tereny łowieckie i źródła wody są własnością kolektywną i dawniej bronione były zbrojnie przed wszystkimi intruzami. Ludy khoisańskie zamieszkiwały pierwotnie całą Afrykę od Sahary po Kalahari i zostały zepchnięte na głębokie południe przez nacisk ludów rolniczych i pasterskich. Obecnie zamieszkują słony step i tereny półpustynne południowej Afryki (w 1990 r. oceniano ich liczebność na 55 tys.), ale, jak wspomniano wcześniej, wydają się ogniwem pośrednim między najpierwotniejszymi a współczesnymi mieszkańcami Afryki. Wraz z ludami Khoikhoi (Hotcntotami) posługują się