248 (36)

RELIGIE CZARNEJ AFRYKI ©WydawnictwoWAM, Kraków2005

RELIGIE LUDÓW PASTERSKICH

Są to duchy groźne i niebezpieczne, sprowadzają opętanie (gwang) na swych proroków - ekstatyczne media. Zdaniem Evans-Pritcharda pojawiły się w procesie z a-pożyczania duchów działających wśród sąsiednich plemion. Za przykład może posłużyć Dcng, ewidentnie zapożyczony od Dinków (w jęz. Dinków deng znaczy „deszcz”), syn Boga i największy z duchów, sprowadzający choroby, albo nawet obecny wśród pomniejszych duchów Nucrów szyllucki Njikang! Łączniczką między Ziemią a Niebem jest Buk, duchowa matka wszelkich rzek i strumieni, która broni przeprawiających się przed krokodylami i wężami wodnymi, przynosi pomyślność rybakom. Ofiarowuje się jej pierwsze płody i zwierzęta - wrzucając do wody. Ma dwie córki, strumienie Candit i Nyalicp, ewidentnie więc należy do „dolnych” duchów, jednak jest także matką Denga, przez co należy do kuth dwanga. Nuerowie dylemat ten rozwiązują w ten sposób, że „duch” Buk jest w niebie, podczas gdy jej wodne „ciało” na ziemi w postaci ziemskich rzek.

Colwic (od col „ciemność”) są duchami ludzi zmarłych od uderzenia pioruna bądź zaginionych w wirze powietrznym, co oznacza, że Kwoth sam zabrał ich dusze (tie) do nieba. Są one wcielone w Kwoth Nhiala albo w jego hipostazę — ducha gromu Cola. Colwic są uderzeniem pioruna powołane i uświęcone przez Kwoth Nhiala i dlatego po nich nie należy rozpaczać, by nic obrazić Boga. Mogą nawiedzać żywych i opętać członków swojej rodziny. Kuth piny „duchy ziemi” również pochodzą z niebios, od Kwoth Nhiala, choć wcieliły się w twory ziemskie.