368
Podstawy nawigacji morskiej
Każdy ośrodek składa się z kilku elementów lub podsystemów ze sobą współpracujących. Wymienić można następujące części składowe:
1. Zespól stacji obserwujących stan pogody wraz z centrum do ich opracowania.
2. Stacje obserwacyjne i dane o stanie pogody.
3. Systemy do przekazywania danych - naziemne i satelitarne; wyspecjalizowany ośrodek odpowiednio wyposażony w sprzęt obliczeniowy oraz inne środki techniczne łącznie z wysoko wykwalifikowanym personelem.
4. Podsystem opracowujący dane hydrometeorologiczne dotyczące danego obszaru, gdzie odbywa się przekazywanie porad prowadzenia statków po trajektoriach optymalnych.
5. Podsystem zajmujący się modelowaniem matematycznym charakterystyki zachowania się statku na fali.
6. Podsystem zajmujący się określaniem parametrów tras optymalnych.
Parametry potrzebne do zdefiniowania statku jako systemu w programie komputerowym optymalizacji trajektorii, obejmują następujące dane:
• geometrię statku,
• rozkład masy ładunku i masę statku,
• charakterystykę pracy SG,
• charakterystykę pędnika,
• parametry oporowe kadłuba i śrub,
• inne dane.
Geometria statku obejmuje geometrię części podwodnej i nadwodnej kadłuba. Do niej zaliczają się następujące wielkości: długość po wodnicy, szerokość maksymalna, przeciętne zanurzenie, wypór, momenty bezwładnościowe wodnicy, powierzchnia wodnicy, wysokość środka wyporu i środka ciężkości. Geometria nadwodnej części dotyczy wysokości wolnej burty, powierzchni przekroju poprzecznego i wzdłużnego.
Poza rozkładem masy statku i ładunku, należy znać współrzędne środka masy (ciężkości) statku. Ważnym elementem jest informacja o SG, w postaci wykresu prędkości w funkcji obrotów śruby i mocy silnika głównego.
Charakterystyka pędnika dotyczy ilości śrub, ich średnicy, głębokości osi linii wału poniżej powierzchni wody oraz charakterystyki śruby na wodzie głębokiej.
Z kolei parametry oporu kadłuba obejmują: uciąg śruby, wartości zmian strumienia nadążającego, względne sprawności śruby itp.
W ostatnim punkcie - „inne dane”, podawane są informacje korygujące pewne zmiany w czasie pływania w postaci poprawek i ich marginesów dopuszczalności stosowania.