342 UKAZY I USZKODZENIA SPORTOWE
ruchy supinacji z elewacją oraz supinacji ze wspomaganą rotacją zewnętrzną. Po 6-8 tygodniach ćwiczenia oporowe.
W rozległych uszkodzeniach program ćwiczeń oporowych może być wprowadzony dopiero po 10-12 tygodniach po uzyskaniu pełnej czynnej ruchomości i ćwiczeniach rozciągowych.
Ćwiczenia rozciągania stosujemy w leżeniu na plecach na stole ćwiczeń, pacjent trzyma w dłoni ciężarek 1-2 kg. Pierwsze ćwiczenie powinno być wykonywane z ramieniem w odwiedzeniu 90°, z łokciem zgiętym 90°, w maksymalnej rotacji zewnętrznej. Ćwiczenie to może być wykonywane statycznie lub czynnie - ciężar kończyny i ciężarka powoduje stopniowe rozciąganie ścięgien.
Ryc. 10.24. Rotowanie na zewnątrz i do wewnątrz w pozycji leżenie na boku.
Inne ćwiczenia rozciągania można wykonywać w pozycji leżącej i elewacji 135° (odwiedzenie), z wyprostowanym stawem łokciowym. Pozwalamy na ruch wyprostu i rotacji zewnętrznej kończyny obciążonej ciężarkiem 1-2 kg. Następnym etapem (w przypadku poprawy) rozciągania są ćwiczenia kończyny wyprostowanej w łokciu (i obciążonej ciężarkiem) w supinacji ponad głową.
Po ćwiczeniach rozciągania stosuje się ćwiczenia oporowe wzmacniające każdy mięsień stożka rotatorów z osobna.
Mięsień nadgrzebieniowy - w pozycji siedzącej z ręką odwiedzioną do 90°, zgięciu poziomym 30° i w rotacji wewnętrznej pacjent unosi kończynę (skurcz koncentryczny), a następnie opuszcza (skurcz ekscentryczny). Stopniowo zwiększa się obciążenie.
Mięsień podgr/.ebieniowy i obły mniejszy - w' pozycji leżącej na boku zdrowym, kończyna przywiedziona (dotyka klatki piersiowej) i zgięta w łokciu 90°. Pacjent wykonuje ruch rotacji zewnętrznej a następnie opuszcza kończynę dotykając do brzucha (rotacja wewnętrzna, praca ekscentryczna).
Mięsień podłopatkowy - w pozycji na plecach z ręką przywiedzioną, zgiętą w stawne łokciowym 90° i w rotacji zewnętrznej - pacjent wykonuje ruch rotacji wewnętrznej a następnie ratuje na zewnątrz (skurcz ekscentryczny).
Uprawianie sportu wyczynowego zabronione jest przez okres około 3-6 miesięcy. Zwykle istnieje konieczność kontynuowania ćwiczeń rozciągania i wzmacniających przez 12-18 miesięcy od leczenia operacyjnego stożka rota-toró aby zachować zakres ruchu i maksymalnie zwiększyć siłę mięśniową.
* * *
W zespole cieśni stawu pod barkowego w pierwszym stadium (zapalenie stożka rotatorów) konieczne jest odciążenie i unikanie elewacji w stawie ra-miennym ponad 60°. Po zmniejszeniu się objawów bólowych wprowadza się ćwiczenia oporowe. Miejscowe stosowanie okładów z lodu, szczególnie po ćwiczeniach jest korzystne. Zastosowanie niesterydowych leków przciwzapalnych (przez około 1 miesiąc) przynosi poprawę.
Modyfikacja techniki treningu np. stylu serwowania lub pływania może zapobiec nawrotom.
Leczenie operacyjne jest wskazane w 11 (zapalenie i zwłóknienie ścięgien) i III (rozdarcia stożka) stadium jeśli czteromiesięczne leczenie zachowawcze nie przyniosło efektu lub uzyskano potwierdzenie artrograficzne całkowitego uszkodzenia stożka.
Ryc. 10.25. Ćwiczenia z pitkami (różnych wymiarów). Ruchy odwodzenia i przywodzenia ramienia