338 (13)

338 Podstawy nawigacji morskiej

3.    Minimalizacja uszkodzeń sztormowych ładunku i kadłuba (Ą . _H - minimum). Kryterium to powinny stosować statki przewożące papier, drewno, żywiec itp., szczególnie w okresie zimy na oceanach.

4.    Stała prędkość (V - constans). To kryterium jest ważne szczególnie dla statków pasażerskich, promów, kontenerowców, statków liniowych, dostawczych itp.. gdyż mają one dokładny rozkład i muszą zawijać do portu przeznaczenia bez opóźnień.

5.    Wygoda pasażerów (C - comfort). Kryterium stosowane zwykle na pasażerskich statkach wycieczkowych.

6.    Oszczędność paliwa ((ź - minimum). Obniżenie zużycia paliwa na trasie powoduje wzrost zysków eksploatacyjnych, dlatego każdy statek powinien takie kryterium uwzględniać i stosować.

7.    Maksymalizacja efektów ekonomicznych w podróży (/•' maksimum). Jest to najtrudniejsze kryterium do realizacji. Liczy się tu na każdą możliwość obniżenia kosztów. W zasadzie takie kryterium stosowane jest przez wszystkich armatorów kontrolujących procesy nawigacyjne na podstawie codziennych raportów eksploatacyjnych. W takim wypadku należy, w zależności od panujących warunków, właściwie wykorzystywać kryteria na całej trasie rejsu.

Port

A

V - const

T - min

V - const

Port

B

Q - min

E - maks

Rys. 18.2. Zmiana kryteriów na trasie rejsu, w celu uzyskania optymalnych efektów eksploatacyjnych statku

Powyższe kryteria stosowane są w procesach optymalizacji tras rejsów, prowadzonych na statkach przez załogi lub też przez wyspecjalizowane ośrodki lądowe, takie jak: Ocean Routes w San Francisco, Bracknell Meleorological Office Wielka Brytania lub inne.

Analiza informacji potrzebnych do wyboru tras optymalnych

Podstawą informacji wyjściowych do procesu planowania tras optymalnych są odpowiednio wiarygodne prognozy pogody na akwenach pływania. Prognozy mogą być średnioterminowe (ogólnie tygodniowe), w rozszerzonym zakresie - od tygodnia do miesiąca, oraz długoterminowe - powyżej miesiąca (klimatologiczne). Na podstawie tych prognoz przeprowadza się procesy predykcji stanów morza. Następnie uwzględnia się wejściowe dane. a więc: rodzaj statku, jego charakterystykę prędkości, rozszerzone o zakres ładunkowy (balast, pełny) oraz rodzaj ładunku. Cały proces planowania należy wykonać na I-2 dni przed wyjściem statku z portu A.

Głównym czynnikiem, wpływającym na ruch statku na wodach oceanicznych, jest stan morza, a ściślej - parametry falowania.