Strona 53/150
Limit wydruku: 0
K. Sajmimlc. K. A. WKcecrik. A. S. Wójcik. Sauka drgmowcfl ĆuitaiMa u A*AwA» ar%UMcntó». Wjrwua. 21K0. ISBN S? 01 • I40Ó9 U. O by WN PWN 200}
_Argumenty niededukcyjne 53
(j) Większość uzależnionych od twardych narkotyków przyznaje, że zaczynała od
palenia trawki. Jak widać, palenie marihuany prowadzi następnie do używania
cięższych narkotyków.
Schematy argumcntacyjne formułowane są za pomocą wyrażeń języka naturalnego, cechujących się zawsze pewnym — mniejszym lub większym — rozmyciem znaczeniowym. I tak. rozważając schemat (c) z przykładu 6.2.2.:
X hyl zmuszony do działania D.
zatem: Nie powinno się obciążać X-a odpowiedzialnością za skutki
działania D.
stwierdzimy, że wyrażenie X był zmuszony do działania D nie są całkiem jasne i mogą być zastosowane do opisu bardzo różnych sytuacji — można być zmuszonym do czynu przemocą czy groźbą, ale też niejeden złodziej utrzymuje, że był zmuszony do kradzieży brakiem gotówki.
Podobna trudność widoczna też jest w przypadku schematu (d) tego samego przykładu:
X swoim działaniem D wyrządził szkodę.
zatem: X ma obowiązek ;wprawić szkodę wyrządzoną działaniem D.
Powyższe uwagi pokazują, żc stosowalność schematów argumcntacyjnych zależy także od interpretacji „stałych", z których zbudowano schemat. Problemy interpretacji omawiane będą w rozdziale 7.
Należy zaznaczyć, że różne osoby, w zależności od swojej wiedzy, przekonań i doświadczenia, mogą znacznie różnić się w ocenie wartości schematów argumen-tacyjnych. Na przykład wiele osób uznaje za wartościowy schemat:
Osoba X jest spod znaku Hyka.
zatem: Osoba X jest uparta.
zaś inne osoby mają ten schemat za całkiem bezwartościowy.
Zdarza się również, że dobry schemat argumentacyjny nie jest znany jakiejś osobie. Na przykład większości ludzi nic jest znany bardzo ..mocny" schemat postaci:
Zwierzę X posiada nerki.
zatem: Zwierzę X posiada serce.
Pojęcie schematu argumentacyjnego stanowi ważne narzędzie badania argumentów. Posługując się nim potrafimy dostrzegać w badanych argumentach ich „szkielety", a tym samym zidentyfikować tę część informacji, która jest bazą dla konkluzji. Ćwiczenia w zakresie badania schematów argumcntacyjnych i rozpoznawania ograniczeń w ich stosowaniu należą do najważniejszych w opano-
12:52
Tj Start ^ Gra FreeCell #30416 52 - Paint 5^ Itelix iLibrary Reader §1 Sztuka argumentacji-...