58 (102)

I? Sztuka argumentacji - Krzysztof Szymanek, Krzysztof A. Wieczorek, Andrzej S. Wójcik - iLibrary Reader

Strona 58/150

Limit wydruku: 0

K. Sz>min;k. K. A. WKcecrik. A. S. Wójcik. Jfeiuhi argÓOestMs u A*AwA» d>giMMHn)if. Wjrwua. 21K0. ISBN S? 01 • I40Ó9 U. O by WN PWN 200}

58 Podstawowe zagadnienia_

Krytyczne pytanie brzmi:

Czy jest możliwa sytuacja, ie Jan powiedział nieprawdę, a mimo to nie skłamał?

Wynikiem namysłu nad krytycznym pytaniem może być:

(a)    stwierdzenie, że niemożliwe jest, by przesłanki argumentu były prawdziwe, a konkluzja fałszywa:

albo

(b)    ujawnienie (jednej lub więcej) mniej lub bardziej prawdopodobnej sytuacji, w której konkluzja argumentu byłaby wątpliwa pomimo prawdziwości przesłanek.

W przypadku (a) mamy do czynienia z argumentem dedukcyjnym (w sensie szerokim), które omówiliśmy w poprzednim rozdziale. Jeśli bowiem stwierdzamy, żc niemożliwe jest, by przesłanki, powiedzmy P,. P, argumentu były prawdziwe, a konkluzja K fałszywa, to tym samym stwierdzamy prawdziwość implikacji:

jeśli P, i P₂, to K

która, dołączona jako „przesłanka ukryta" do pozostałych przesłanek P, oraz P, tworzy wraz z konkluzją K argument dedukcyjny.

W przypadku (b) należy w odniesieniu do wynalezionej sytuacji określić jej zasadnicze cechy, czyli sformułować zarzuty wobec argumentu.

Przykład 6.4.2.

W poprzednim przykładzie (przykład 6.4.1.) rozważaliśmy pytanie krytyczne:

Czy jest możliwa sytuacja, że Jan powiedział nieprawdę, a mimo to nie skłamał?

Sytuacja taka jest możliwa — gdyby Jan sądził, żc mówi prawdę, nic kłamałby — formułujemy zarzut:

Zarzut: Jest możliwe, że Jan błędnie uważał za prawdę to. co mówił — wtedy konkluzja nic byłaby słuszna, mimo prawdziwości przesłanki.

Przykład 6.4.3.

W niektórych przypadkach da się wynaleźć kilka możliwych sytuacji, w których przesłanki argumentu są prawdziwe, a konkluzja fałszywa. Tym samym istnieć może kilka niezależnych zarzutów wobec tego samego argumentu. Rozważmy na przykład argument:

(P) Polscy chłopi potrafią sami wyprodukować odpowiednią ilość żywności, by wyżywić Polaków.

(K) Nie ma potrzeby sprowadzania żywności z zagranicy.

Krytyczne pytanie:

W jakiej sytuacji zachodziłaby potrzeba sprowadzania żywności z zagranicy pomimo tego, że krajowi producenci potrafią wyprodukować jej ilość wystarczającą do wyżywienia Polaków?

Po rozpatrzeniu krytycznego pytania zauważamy, żc możliwe są przynajmniej dwie takie sytuacje. Podamy więc dwa zarzuty:

€£3# 12:53

Tj Start    ^ Gra FreeCell #30416    57 - Paint    5^ Itelix iLibrary Reader    Sztuka argumentacji