Atlas muzyki2

pp,: VERDt. ur. tO X 1813 w LeRon-

•    wsparciu kupca BAREZZIE-O -Łwod 1S32 Studiuje prywatnie w Mc-SLiein* został przyjęty do konscrwalonum)

ąYiGNl (kompozytu), odbywa mten-praktykę (Wizyty w opera, studiowanie kwpkManie głosow); od 1836 prowadzi Uscst* Socirić Filarmonica i uczy muzyki

*    ckv\łc w Busscto; w 1836 poślubia MAR-uHKRlTC BAREZZ! (córkę swego dobroczyń-JJł. iv 1839 wraca do Mediolanu. Pierwsza ope-gWnbegoOftmo. 1839, spotkała się w Medio-Utucz dobiym przyjęciem. Gdy Vcrdi pracował _rjj dragą operą Un giomo di regno, zmarli jego jfljm i dziecko. Kompozytor nie poradził sobie ; tematyką i stylem buffo (silne naśladownictwo ROSSINIEGO, niespójność). Wystawienie ope-r\ zakończyło się niepowodzeniem (1840).

Lata caerdneste. W trzeciej operze, Nabucco. Mmii odnalazł swój poważny, dramatyczny, oso-t*ay s>i Dzięki niej. z G. STREPPONI jako pri-audonną. nagle zyskał sławę (1842). Niedola imyzaoknie Żydówza czasów Nabuchodonozo-ra sałysię wzorem dla włoskich ruchów wyzwo-knajdu a chór niewolników I a pensiero suWali iw/e(Lecmyśli, na złotych skrzydłach) - czymś urodzaju hymnu narodowego. Nazwisko Yerdie-ą> nabrało znaczenia symbolu walki: YERDI = \iaario Emmanutie R^D'Italia. On sam. dzięki jktywiłoaa. politycznej i swym dziełom, stał sie Slarstw aeUa rmluzione. Otrzymywał liczne zamówienia i w krótkich odstępach czasu powstały jego następne opery. Muzycznie Veixii nawią-^do włoskiej opery' belcamow-ej ROSSINI E-GQ i BELLINIEGO. usilnie jednak dąży arawno do przedstawiania ludzkich charakterów

i sytuacji, jak i do czystego piękna śpiewu: -dawne formy recytatywów, arii, ansambli ichó-row. dzięki coraz większym, rozbudowanym fi-natom. łączą się w muzyczne sceny, wykony-»jWce formy czysto muzyczne, jak cantabile, cabaletta. romanza:

- orkiestra stanowi barwny akompaniament ale nic jest traktowana symfonicznie, jak u WAGNERA.

Szukając tematów; Vetdi sieja po wielkie dzieła tarackie, takie jak Makbet (1847, SZEKSPIR). basa Miller (1849. SCHILLER). Lihreristami yenfegpsąm.in. T. SOLER A. S CAMMARA-NO.A. BOriX). Psychologiczne formowanie i prowadzenie postad interesowało kompozytora jako punkt wyjścia i źródło inspiracji dla muzyki. Współuczestniczył więc w tworzeniu swych librett (sugerował nawet miary wiersza).

W marcu 1848 z powodu wybuchu powstania w. Mediolanie Verdi przerywa podróż do Piiryża i Londynu i wraca do Wioch. W 1848 kupuje posiadłość wiejską SantAgata pod Rusctą. gdz» Saz G^EPPINĄ STREPPONI (nuU-

zautwo w 1859). W 1849 Rzym i WTochy swię-

XIX w. I opera ID / Włochy: Verdi 445

[W tworzą grupę dziel dojrzałych: połączenie dramatu charakterów i opery. „Moich nut. czy są piękne, czy brzydkie, nigdy nie piszę przypadkowo i zawsze troszczę się o przedstawienie charakteru" (o Rigoleicie). Trmiaia początkowo okazała się niepowodzeniem i dopiero w przerobionej formie (skróty) odniosła sukces Bal masko*}.

I zakazany w Neapolu w 1858. doczekał się w 1859 wspaniałego prawykonania w Rzymie, w dramatycznych punktach kulminacyjnych opery znajdują się wielkie sceny zespołowe Pbstacie indywidualne (soliści) wyróżniają się z tłumu (chór). Muzycznie Verdi tworzy wysoce dramatyczny obraz brzmieniowy: ponad orkiestrowym akompaniamentem jawi się potężne brzmienie chóru, prześwietlone glosami solistów (wznosząca się wysoko partia Amdn£ pełne wyrazu są lei: dramatyczna wymiana tutti i soki (Riccardo). śpiew ^wiłami zbliżony do mowy (co ma uzasadnienie w dramacie), przerywane pauzami słowa pożegnania Rjccar-da. pełne znużenia, naznaczone przeczacietn śmierci (rys. B).

| W twórczości Verdiego nie występują wpływy WAGNERA - wręcz przeciwnie, w germtmismo kompozytor upatrywał niebezpieczeństwa dła muzyki włoskiej. Aby osiągnąć dramatyzm. Ver-di podąża inną drogą, niewolną od nawiązań | do grand opem z chórem i scenami masowymi Na otwarcie Kanału Sucskiego w 1870 Vcnfi skomponował Aide. Premiera opóźniła się o rok. ponieważ zamówione w Paryżu dekoracje i kostiumy nie mogły zostać dostarczone z powodu oblężenia miasta przez Niemców w 187B-I87I. Późne dzieła. Lata siedemdziesiąte przynoszą spokój w SanfAgata i uzdrowiskowym Monte-catmi. W1873 powstaje jedyny kwartet smyczkowy. Na śmierć M ANZONIEGO Venfi tomponu-jeReęuieni. które w rocznicę zgonu, w 1874. zostaje wykonane pod jego kierownictwem w {rościcie San Marco w Mediolanie W 1879 z inspiracji BOITA rozpoczyna pracę nad Otellem, operą z najwyraźniej zarysowanymi charakterami. o subtelności właściwej niemal mańce ka-menilnej.

Także we współpracy z BOHEM kończy swą ostatnią operę Falsu&i 1893k jest to commtJti linca. lecz me opera burta w dawnym iryłu. Nowy styl buffo Verdł«go charakteryzuje d«-logowane parlando: szybkie, żywe. afcliiowj-ne. mniej rozległych łuków roćlódyranch. ku* te rozkwitają tylko w pewnych miejscach Gr-kiestni odgrywa znaczącą roję- stanowiakom-pamamcnŁ przeplata aięae śprwem. ka tak* występige samodzielnie: w taktach 3 i4 wyraźnie odmalowuje gwałtowny ruch na scenie (ry& C). Wszywko ma Nyskc*imy. komedwwy charakten nawet końcowa fuga.

Ostatnimi driekuni sąQutitn> pezr? jum iprawy-konanie w 1898). W 1897 umiera G1U&EPPI-NA. Yerdi funduje dom straców da jrauyU*w w'Mediolanie (Casadi rńnm) i aa jego uuzynu-nie przeznacza wszystkie tantiemy z wykonań

swych dzieł