XIX w./Chopin 477
CHOPIN, ur. I ni zm. 17
jffiS iSnću. ojciec byl Francuzem. matka|
vcwfcarcedriecko; uczył się kompozyqi
kfgtf
* Lewa
hr. D‘AGOULT. Preku 19 nokturnów. 4 improi żurków. 16 polonezów. 1 (1833); Fant,nste*Intp, |
*iop 280831-1839) nptus. 4 ballady. 58 ma-17 wwków. Badam ep 19 imumi ets-moll op 66 |
(1835); TbnmteBeop'*! (1843-1844). Barkarola pieśni polskich op 74 (1 Kompozycje z orkiewrą |
1(1841). Ben cute op 57 op 60 0845-1846); 17 1829-2847) , zoh s 503. |
Muzyka kam. Thafas |
■fop8(It29l6m*dMk- |
da t Badano aa moL i fot |
* M 5/iwsw iayi, • ^ |
nota a-moll na wiol i fort. op 65(1845-1846) | |
t. Warszawa liW-Ht | |
1967. Katalogi dzieł. K rfbptsdir urwpePr Obg |
. Kobylańska Kmnkag •ma, Kraków 1977. la |
X M OnaWUp. Kr |
w F (Mas pod Md |
^ERYK (FREDERIO Ctwnw. 032$WbJ! pod Warszawą,
. fiSnERA: w 1*29 w Wiedniu odno« suk-, “i1pomsta; w 1830 opuszcza Warszawę.
studiować. Powstanie listopa-tiW uiiiemożJiwia mu powrót. Od 1831 miesz-Paryżu wśród wielu inspirujących artystów
(BERUOZ. USZT. PAGANINI i in.). Chopin intymni atmosferę salonu (podczas {li*fpędmuycb w Paryżu dal tylko 19 koncer-puNicznyćh) Był wysoko opłacanym kom-
Sionsn i pedagogiem
iedził Drezno (ukochana MARIA WODZIŃSKĄ). w 1838-1839 ze względu na chorobę płuc - Majorkę - w towarzystwie pisarki fiEOROE SAND (pobyt w kartuzji w Valdcmo-«cU któnt w 1839-1847 mieszkał w Paryżu, a la* irm w jej wrejskiep posiadłości w Nohant. W1847 naitąpiło gwałtowne pogorszenie stanu zdrowia.
Iw 1848 - ostatnia podróż (Londyn, Szkocja). Chopin fascynował muzyczną fantazją i kulturą. Uaył. przywodzącą na myśl PAGANINIEGO. wtuna^z tKaucicm pełnym barw i ekspresji. Już • moimu poda wiano „znakomitą delikatność jo-fp ttferaaua, nieopisaną biegłość techniczną, dci-<***yw^ącą najgłębsze uczucia sztukę niwwojama" (Am2 1828). SCHUMANN tak W™ m Chopina (NZfM 1837):
-Wyobraźmy sobie harfę Eola, w której są 8“?y-' rękę artysty, które splata je w najbardziej fantastyczne ornamenty, lecz w tuki sposób, że zawsze słychać głęboki ton główny j miękko śpiewający głos górny - tak w przybliżeniu wygląda jego gra”.
JjTraoąeąę od zdobyczy HUMMLA i FIEL-ŁM. Chopin już jako dwudziestolatek rozwinął •»ny. wysublimowany styl. Wzorami bv!i dla «#> ?AGH i MOZART (nie zaś LISZT ze myndramatyzmem). W dziele BACHA lirycz-DO-romantyczna natura Chopina odnajdywała dźwiękową równowagę.
Etiudy bp. lOi 25 nie sąjuż utworami dydaktycznymi w typie CR AMERA i CZERNEGO; uka-
a genialną, poetycko-eksprcsyjną pianistykę pina. Trudności związane z ich wykonaniem polegały zwL na długości i jednorodności ruchu (ok. 600 sekst wop 10 nr 10)
C^kł Etiud op. 10 rozpoczyna się od utworu wC-dur, podobnie jak Preludia, co przypomina Dos wohhemperlerte Klar kr BACHA: nic skupione akordy (jak w / Prthu/iwn BACHA), lecz najodleglejsze pozycje z akcentami dla piątego paka (rys. A); nr 2 to polifoniczne zestawienie linii granej skrajnymi pakami z akordami dla tej samej ręki; w nr 5 występują niemal impresjonistyczne barwy na ciamycli kla-wiszach: mieszanką barwy brzmieniowej i polifonii test też op 25 nr I (rys- A).
MarilS P«**egńlnych ut»o£*-n.c£
nkirr barokowy. Romantycy, podobnie jak Cho-^luSSnorodny ruch. zwł. w partii lewę, rę-Ptn. lubili jounort j oańnaio-
bOlguraakompaniująca, rys. o. ~ .
we w Berceuu i Barkaroli). Melodia wznosi uę ponad taką partią jak glos wok. nad orkiestrą. Melodie Chopina są uduchowione, szeroko zakrojone i pełne doskonałego wdzięku. Chopin kochał kulturę wł. bcicanta (BF.Ll.INh Nokturny nawiązują do nastroju nocy i sennych marzeń, przepełnione są blaskiem księżyca i io-mantycznośdą. Melodia wop 27 nr 2 wije się synkopowo opóźniana i miękka, przy arycz-
utwoni (rys. B i Lekkości i powabu przydają pełne wdzięku wariantowe odcinki. utrzymane w drobnych wartościach rytmicznych, ornamentyka wariantów- /ostaje wewnętrzne oey-wiona i rozbudowana. Tanc w ( rissimo Chopin stosuje dokładną r ręka utrzymuje tempa prawa oś gni w mp rabato, w sposób niemożliwy d o zapóanu. pozostający domeną stylu i gustu (rys B)
W liryczny sposób odczuwania Chopina i—■ wnika pierwszoplanowa realność-. ..Róże. pnato-ki, pióra i kawałek laku do pieczęci a wesk
nie u siebie w ten moment - tylko, jak zwykle, w jakiejś dziwnej przestrzeni. Są to zapewne owe espaces imaginaires [...]" (Nohant 1845) Gatunki ulegają przemianom- Idea Bachowikse-go preludium zmieniła się w cykl 24 Pretadkm Chopina-stały się ooc romantycznymi obraou charakterystycznymi o skrajnej sle wyrazu Klasyczna sonata jest u Chopina nasępstwon 4 utworów solowych. Marsz żałobny z Sonaty t^mJl powstał wcześniej, w finale _lewa ręka unaono r prawą ugadują po marszu" (rys C). Chopin piór w 4 Scherza, niezależne od cyklu sonatowego. Dzieła, m.in.: 4 ronda: c-moll op 1 (1825), C-dur op. 73 na dwa fort. (1828), Es-dur op 16(1832). Rondo d la Mazur op $(1826); wariacje na tc mat ańiLńci darem la mamo z opery ibifibws ni Mozarta oci 2 (1827) z ortu na mani z opary Ludaric Herolda i Hak\y'egoop 12(1833i 4 scherza: h^wofop 20(183l-I832kh^«Map 31
(!837).dHia0Śfop 39(1839). E-durop $40842* 3sonaty: cwnił// op 4 (1828). b-nudlop 3511839). h-moU op. 58 (1844).
Po 12 etiud op 10 (1829-1832). dedykowanych LISZTOWI, op 25 (1832-1836). dedyhowainch