BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (135)

258

„• ■»«. ,w^.v    IJbHMsa»Xl prze.lsltblor.nva

Jak widać, przychody zc sprzedaży w analizowanym okresie wyraźnie zmalały. Wskaźnik dynamiki przychodów ze sprzedaży w całym rozpatrywanym okresie wyniósł 94.1%. Zatem przyrost majątku, mimo że nie jest wysoki, wyprzedza o 9.5 punkta procentowego przyrost sprzedaży. Oznacza to pogorszenie zdolności majątku do generowania sprzedaży.

Gdyby rozpatrzyć zmiany poszczególnych składników majątku obrotowego, to największą dynamiką (121.0%) charakteryzują się należności krótkoterminowe. niewielki jest przyrost zapasów (104,5%) i wyraźny spadek inwestycji krótkoterminowych (87,8%). Oznacza to, że występują bariery popytowe na rynku, ponieważ przyrost należności nie przekłada się na przyrost sprzedaży.

Wskaźniki dynamiki majątku w poszczególnych latach można obliczać nie tylko o podstawie stałej, lecz również o podstawie zmiennej. Wskaźniki te, zwane wskaźnikami łańcuchowymi, pozwalają analizować roczne zmia-łańcuehowe ^{ny ma}j^ą,ku Biorąc pod uwagę wyniki obliczeń ujęte w tabeli 6.4, moż-° na zauważyć, że stosunkowo korzystnie kształtują się zmiany majątku w drugim roku w stosunku do pierwszego, natomiast znacznie gorzej ukształtowały się one w roku trzecim w porównaniu z drugim. Obniżył się bowiem wskaźnik dynamiki majątku całkowitego i majątku obrotowego. Jedynie wyraźnemu wzrostowi uległ wskaźnik dynamiki majątku trwałego. Majątek ten w badanym przedsiębiorstwie nie odgrywa jednak większej roli.

Wskaźniki Oprócz wskaźników dynamiki do oceny zmian zasobów majątku wy-tempa korzystuje się również wskaźniki tempa zmian. Wskaźniki te określają zmian relację przyrostu majątku w rozpatrywanym okresie do majątku poprzedniego okresu. Wskaźnik tempa zmian w odniesieniu do majątku całkowitego wyrażamy wzorem:

Wskaźnik (aktywa rozpatrywanego okresu - aktywa poprzedniego okresu) x 100 tempa zmian    aktywa poprzedniego okresu

Wskaźnik tempa zmian różni się od wskaźnika dynamiki liczbą 100.

2.3. Analiza struktury majątku

Ważnym aspektem zarządzania przedsiębiorstwem jest nie tylko określenie ogólnych rozmiarów majątku, ale także kształtowanie odpowiedniej struktu-ry majątku z punktem widzenia jego zdolności do generowania zysku, płynności finansowej, elastyczności i ryzyka. Dlatego w analizie majątku przywiązuje się duże znaczenie do analizy jego struktury.

Rozpatrując strukturę majątku przedsiębiorstwa, zmierzamy więc do ustalenia-.

■ w czym jest ulokowany majątek przedsiębiorstwa, czyli z jakich ro- Aaafca dzajów zasobów się składa i które z nich mają największy udział struktury w strukturze,    majątku

•    jakie występują relacje pomiędzy składnikami majątku,

•    jakie wystąpiły zmiany w strukturze majątku i co było przyczyną owych zmian,

•    czy struktura majątku odpowiada potrzebom przedsiębiorstwa,

•    jaki jest wpływ struktury majątku na jego zdolność do zaspokojenia potrzeb rynku i osiągania zysku.

Rodzaje

analizy

struktury

majątku

Ze względu na złożony charakter analizy struktury majątku można wyróżnić syntetyczną i szczegółową analizę tej struktury. W syntetycznej analizie struktury majątku chodzi przede wszystkim o ukazanie udziału majątku trwałego i majątku obrotowego w majątku całkowitym, których odzwierciedleniem w bilansie są aktywa trwałe i obrotowe, oraz o przedstawienie relacji między tymi grupami. W analizie tej wykorzystuje się:

•    wielkości bezwzględne (kwotowe),

•    syntetyczne wskaźniki struktury,

•    wskaźniki relacji.

Wielkości bezwzględne charakteryzują rozmiary poszczególnych grup majątku w wyrażeniu kwotowym. Ukazują to dane liczbowe tabeli 6.3. Ze względu jednak na małą przejrzystość struktury majątku w wyrażeniu kwotowym, analizy struktury majątku dokonuje się zwykle za pomocą wskaźników struktury.

Wskaźniki struktury wyrażają udział procentowy poszczególnych grup i składników majątkowych w globalnej wielkości majątku lub w wielkości danej grupy.

Gdy udział ten dotyczy tylko jednego okresu, wówczas wskaźniki struktu- Wskaźnik ry mają charakter statyczny. Do celów poznawczych konieczne jest dyspo- struktury nowanie wskaźnikami struktury przynajmniej dla dwóch okresów. Wskaźni- «'»«)» ki takie pozwalają określić przemiany w strukturze majątku przedsiębiorstwa. Mają zatem charakter dynamiczny. Wskaźniki relacji przedstawiają natomiast stosunek pomiędzy poszczególnymi składnikami majątku na określony moment.

Podstawowymi, syntetycznymi wskaźnikami oceny struktury majątku są wskaźniki udziału majątku trwałego i majątku obrotowego w majątku całkowitym. Wskaźniki te obliczamy w sposób następujący:

Wskaźnik udziału	aktywa trwale x 100
majątku trwałego	aktywa ogółem

Wskaźnik udziału | aktywa obrotowe 1100 majątku obrotowego_aktywa ogółem