BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (103)

196 Aktywa obrotowe

zentacji instrumentów finansowych (Dz.U. nr 149 poz. 1674 z póżn. zm.), tj. w skorygowanej cenie nabycia,

• cytowanej już wielokrotnie ustawie o rachunkowości, tj. w wartości nominalnej, łącznie z odsetkami dopisanymi przez bank.

Wybór sposobu wyceny powinien być zapisany w polityce rachunkowości, jako immanentej części ZPK.

Jeżeli więc przedsiębiorstwo wybierze metodę określoną w ustawie o rachunkowości, „to wartość nominalną" lokaty może podwyższyć tylko o odsetki doliczone przez bank i wykazanie w potwierdzeniu salda przez bank. Gdyby jednak przedsiębiorstwo dokonało obliczeń odsetek we własnym zakresie, to wówczas powinno naliczoną kwotę odsetek wykazać w bilansie w pozycji „krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe". Uzasadnieniem dla takiego stwierdzenia jest to, że:

• obliczonymi we własnym zakresie odsetkami przedsiębiorstwo nie może dysponować.

• są to przecież przyszłe przychody, zrealizowane po spełnieniu przez przedsiębiorstwo wszystkich warunków lokaty.

4. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

4.1. Pojęcie i struktura krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych

Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe są następstwem stosowania zasady współmiemości przychodów i kosztów, a także zasady memoriału.

/ Przez krótkoterminowe rozliczenie międzyokresowe rozumie krótkotermino "^cb / ^{s,ę te} P^onies'^{one w} bieżącym roku obrotowym koszty, które rozliczeń / dopiero w przyszłości wpłyną na wynik finansowy p||||f® ! biorstwa, a zatem są przejściowo aktywowane⁶⁶._' '^j

Taka definicja jest wynikiem zapisu w ustawie o rachunkowości⁶⁷, że jednostki dokonują czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów, jeżeli dotyczą one przyszłych okresów sprawozdawczych.

⁴⁶ Por. E Dreliszak. D. Kania, Bilans, Wyd. ODDK, Gdańsk 2004, s. 209.

⁴⁷ Por. art. 29 ust. I UoR.

----—.............^SM

tjłlciy jednak podkreślić, iż rozliczenia międzyokresowe nie dotyczą tylko lecz mogą się również odnosić do aktywów, stanowiących równoważnik ^chodów, lecz niebędących należnościami, w rozumieniu prawa, na dzień bitowy, W związku z tym można rozgraniczyć czynne, tzn. wykazywane w ak-\lach bilansu, międzyokresowe rozliczenia na:

.czyn"® rozliczenia międzyokresowe kosztów,

.czynne rozliczenia międzyokresowe przychodów⁶¹.

n₀ czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów zalicza się:

_a) te koszty, które ze swej istoty dotyczą przyszłych okresów, jak: za- Struktura płacone za przyszły rok ubezpieczenia, czynsze, prenumeraty itp., ^rod’^urt

b) gromadzone koszty prac rozwojowych, do momentu ich rozliczenia, zgodnie z obowiązującymi przepisami i przeniesienia do wartości niematerialnych i prawnych,

c) niestanowiące ulepszenia koszty większych remontów środków trwałych,

d) powstałe różnice między niższą kwotą otrzymanych środków za wyemitowane obligacje, a wyższą kwotą zobowiązania do ich spłaty*,

e) koszty zakupu rozliczane w czasie.

Natomiast do czynnych rozliczeń międzyokresowych przychodów zalicza sięm.in.:

. niepokryte fakturami należności z tytułu wykonanych, lecz nieodebranych przez zamawiającego usług (w tym również budowlanych w ramach długotrwałych kontraktów) - o ile nie są one wykazane w ramach należności z tytułu dostaw i usług,

• VAT naliczony w fakturach dostawców, niepodlegający odliczeniu od VAT należnego, do czasu spełnienia warunków określonych w przepisach (jeśli dla uproszczenia nie wykazuje się go w pozycji należności krótkoterminowe z tytułu podatków).

4.2. Powiązanie pozycji bilansowej „Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe” z księgami rachunkowymi

Ze względu na omówiony uprzednio podział rozliczeń międzyokresowych czynnych na koszty i przychody, można w ZPK przewidzieć funkcjonowanie następujących kont:

640 - Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów

“ Taki też pogląd prezentuje Z. Fedak w opracowaniu Zasady wyceny aktywów i pasywów ora ustalania wyniku finansowego, op.cit., s. 98.

" Odpisanie tych różnic obciąża koszty finansowe.