202
202
Tabela 4.1. Składniki kapitału własnego I ich charakterystyka
Składniki 1 kapitału własnego |
Syntetyczna charakterystyka |
1 1. Kapitał (fundusz) 1 podstawowy |
1 W zależności od formy prawnej przedsiębiorstwa wyróżnia sięj 1 - kapitał zakładowy w spółkach kapitałowych, / tj. w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, / oraz w spółkach akcyjnych, I - wkłady kapitałowe — w spółkach osobowych, i - wkłady właściciela - osoby fizyczne, 1 - fundusz założycielski w przedsiębiorstwach państwowych, 1 - fundusz udziałowy w spółdzielniach, / - kapitał podstawowy spółek akcyjnych w organizacji. |
/ 2. Należne wpłaty 1 na kapitał podstawowy 1 (w ielkoić ujemna) |
1 Zadeklarowane w umowie lub statucie i wpisane w rejestrze / sądowym, a nie wniesione wkłady kapitałowe w spółkach ka-/ pKałowych — ujmuje się w wartości ujemnej. |
13. Udziały (akcje) własne 1 (wielkoić ujemna) |
f Własne akcje i udziały przeznaczone do sprzedaży pomniej-[ szające kapitał podstawowy. |
4. Kapitał (fundusz) zapasowy |
Tworzony z wypracowanego zysku lub zgodnie z obowiązu-1 jącymi przepisami. W zależności od formy prawnej przedsiębiorstwa wyróżnia się; |
- kapitał zapasowy w spółkach kapitałowych
- fundusz przedsiębiorstwa w przedsiębiorstwach państwowych
fundusz zasobowy w spółdzielniach_
5. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny
Powstaje w wyniku aktualizacji wyceny wartości początkowej i dotychczasowego umorzenia środków trwałych; może I być przeznaczony na powiększenie kapitału (funduszu) za-I pasowego lub innego o podobnym charakterze. Kapitał ten zmniejszają odpisy z tytułu trwałej utraty wartości środków
/ 6. Pozostałe kapitały 1 (fundusze) rezerwowe |
1 Tworzony zgodnie ze statutem lub umową spółki. |
1 7. Zysk (strata) 1 z lat ubiegłych |
/ Kwota nic podzielonego zysku z lat ubiegłych lub nie pokry-/ ta strata. |
18. Zysk (strata) netto |
1 Osiągnięty w danym roku obrotowym zysk lub poniesiona / strata w działalności gospodarczej. |
/ 9. Odpisy z zysku netto 1 w ciągu roku obrotowe-1 go (wielkość ujemna) J |
f Jeżeli w myśl odrębnych przepisów w ciągu roku dokonywane są odpisy z wyniku finansowego bieżącego roku obrotowego, to wykazywane są w tej pozycji ze znakiem ujemnym. |
Źródło: Opracowanie własne.
2.2- Kapitał (fundusz) podstawowy
Kapitałem własnym o zasadniczym charakterze, powierzonym przez właścicieli, jest kapitał podstawowy. Kapitał ten informuje o tym, kto jest właścicielem majątku jednostki i kto ma prawo do efektów jej działalności. ls,0,B
Istota kapitału podstawowego jest we wszystkich jednostkach jed- ^odnawowe o nakowa. Natomiast nazwy są zróżnicowane w zależności od formy własności, jaką reprezentuje dana jednostka. Kapitał podstawowy może więc przybierać nazwę:
• kapitału zakładowego w spółkach akcyjnych oraz z ograniczoną odpowiedzialnością,
• funduszu założycielskiego w przedsiębiorstwach państwowych,
• funduszu udziałowego w spółdzielniach,
• kapitału właścicieli w spółkach osobowych.
Kapitał zakładowy w spółce akcyjnej wyraża nominalną wartość wyemitowanych akcji, która powinna być określona w statucie spółki oraz w rejestrze sądowym.
Zgodnie z kodeksem spółek handlowych:
1) kapitał zakładowy spółki akcyjnej powinien wynosić co najmniej 500 000 zł,
2) dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej nie niższe) niż 1 złoty,
3) akcje nie mogą być wydawane poniżej wartości nominalnej,
4) jeżeli akcje są obejmowane powyżej wartości nominalnej, nadwyżka powinna być uiszczona w całości przed zarejestrowaniem spółki,
5) kapitał zakładowy może być pokryty wkładami pieniężnymi i niepieniężnymi,
6) akcje mogą być imienne lub na okaziciela,
7) akcje są zbywalne, chyba że statut spółki ograniczy rozporządzenie akcjami imiennymi7.
Kapitał zakładowy w spółce akcyjnej może być podwyższany i obniżany. Podwyższenie kapitału zakładowego może nastąpić w drodze:
• emisji nowych akcji (art. 431 K.s.h.), Zmtaa*
• podwyższania wartości nominalnej dotychczasowych akcji (art. 431 L.r,tłlll
K.S.h.), zakładowego
• ze środków spółki (art. 442 K.s.h.),
• warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego (art. 444 K.s.h.),
Podwyższenie kapitału zakładowego wymaga zmiany statutu spółki. Podwyższenie liczy się od momentu jego wpisania do rejestru sądowego.
r Por. art. 308,309.334. 337 K.s.h.