BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (97)

184 Aklywa obroio»ę

b)    liczbą przepracowanych godzin bezpośrednich przy wykonaniu usługi.

c)    na podstawie obmiaru wykonanych prac,

d)    inną metodą,

jeżeli metody te wyrażają w sposób wiarygodny stopień zaawansowania usługi¹.

Powyższy zapis można zinterpretować w taki sposób, że przychody z wykonania niezakończonej umowy o usługi budowlane ustala się proporcjonalnie do stopnia zaawansowania prac. w powiązaniu z określoną w umowie ceną.

W przypadku gdy w umowie określa się, że cenę ustala się:

a) w wysokości kosztów rzeczywistych, powiększonych o ustalony narzut zysku (procentowo lub kwotowo) — to przychodem z wykonania robót zawartych w niezakończonej budowie są rzeczywiście poniesione koszty, powiększone o ewentualną rezerwę na roboty poprawkowe (gdy stanowi ona podstawą narzutu zysku) oraz narzut zysku²,

b) w wysokości ceny ryczałtowej za ogól robót - to przychodem jest kwota równa proporcjonalnej części zaawansowanych robót w stosunku do ogółu robót³,

c) w wysokości stawki ryczałtowej stosowanej do rzeczywiście wykonanego zakresu robót określonego rodzaju - to przychód ustala się mnożąc zryczałtowane stawki przez wynikające z obmiaru ilości robót danego rodzaju.

Trzeba przy tym podkreślić, że warunkiem wliczenia do przychodu zysku - w przedstawionych wyżej przypadkach wymienionych w pkŁ „b” i „c” - jest wiarygodność określenia na dzień bilansowy stopnia zaawansowania robót. W przypadku niemożności wiarygodnego ustalenia stopnia zaawansowania robót, przychód ustala się w wysokości poniesionych kosztów wytworzenia robót, nie wyższych jednak od tej ich części, której jest prawdopodobne pokrycie przez zamawiającego.

Ad.2. Ustawa o rachunkowości stanowi, że poprawność przyjętych metod ustalania stopnia zaawansowania usługi, a także przewidywanych całkowitych kosztów i przychodów z wykonania usługi powinna być zweryfikowana przez jed-koutów    tiostkę gospodarczą, nie później niż na dzień bilansowy. Spowodowane we

ryfikacją korekty wpływają na wynik finansowy jednostki gospodarczej tego okresu sprawozdawczego, w którym przeprowadzono weryfikację⁴.

Zapis ustawowy określa -jak to już podano - różne miary stopnia zaawansowania robót. Jednakże w praktyce w odniesieniu do stopnia zaawansowania robót mają zastosowanie dwa sposoby, a mianowicie: a) przyjmujące za punkt wyjścia nakłady na roboty, a więc na:

• ustalenie relacji kosztów poniesionych na wykonane roboty do ogółu kosztów wykonania umowy, co oczywiście wymaga sporządzenia bar-

(Izo szczegółowego sporządzania preliminarza tych kosztów (kosztorysu wykonawczego),

•    przyjęcia założenia, iż relacja kosztów już poniesionych do ogółu preliminowanych kosztów budowy odpowiada relacji przychodów z wykonanych robót do wynagrodzenia za całą budowę⁴*,

b) przyjmując za punkt wyjścia pomiar poszczególnych rodzajów robót, uję-iych i wycenionych w kosztorysie:

•    do ustalenia relacji określonego etapu robót do ogółu robót ujętych w umowie (np. roboty zerowe 5%, stan surowy parteru - 15% itd.),

•    dokonany za pomocą określonych stawek dla robót określonych w kosztorysie⁵.

Podkreślenia wymaga, iż ustalanie stopnia zaawansowania robót dokonnjc si( narastająco, za okres od rozpoczęcia umowy. Chcąc więc ustalić przychody i koszty roku obrotowego okresu sprawozdawczego, trzeba od danych narastających odjąć dane za poprzedni rok obrotowy (okres sprawozdawczy).

Prezentuje to następujący przykład lalożenie:

Budowa trwa dwa lata. Poniesione koszty rzeczywiste w pierwszym roku wyniosły 200 000 zł, a w drugim roku budowy - 300 000 zł; razem koszty narastające wyniosły 500 000 zł.

Preliminarz kosztów umowy wyniósł więc 500 000 zł, a wynagrodzenie za wykonanie umowy ustala ona na 600 000 zł. Zafakturowane przychody w pierwszym roku wyraziły się kwotą 224 700 zł, w tym VAT -14 700 zł.

Rozwiązanie

1.    Wykonanie preliminarza kosztów w pierwszym roku

200 000

-x 100 = 40%

500000

2.    Ustalenie przychodów

600 000x40%

-= 240000

100

1

   Por. aft. 34a ust. 1 i 2 UoR.

2

   Tak ustalony przychód nie może jednak przekroczyć limitu ceny lub zysku, jeżeli taki limit jest określony w umowie.

3

   Ogól robót przyjmuje się za 100%.

4

   Por. art 35e ust. 3 UoR.

5

” Jest to sposób określający zaangażowanie (zużycie) środków. Jest to sposób określający częściowe efekty prac.