B

NIEMIECKI SAMOLOT SZTURMOWY

HENSCHEL Hs 123 A-l

Opracowanie graficzne i opis-WIESŁAW BĄCZKOWSKI

Projekt samolotu opracowany przez inż. F. Nicolausa powstał w roku 1933. W założeniu miał to być bombowiec nurkujący i jako taki przeszedł próby w latach 1931—1935. Jednak praktyczne zastosowanie bombowca w 1938 roku w hiszpańskiej wojnie domowej dowiodło, że lepiej spisywał się on jako samolot szturmowy bezpośredniego wsparcia. I w tej roli był już używany na polach bitew w Europie — w Polsce. Grecji. Jugosławii, Francji, a także w ZSRR — aż do zupełnego zużycia w roku 1944.

OPIS TECHNICZNY

Jednomiejscowy dwupłat szturmowy o konstrukcji całkowicie metalowej. Napęd stanowił silnik gwiaździsty 9-cio cylindrowy BMW 123 Dc o mocy G48 kW |880 KM). Uzbrojenie — dwa karabiny maszynowe MG 17 kal. 7.92 mm — na grzbiecie kadłuba. Jedna bomba 250 kg (lub dodatkowy zbiornik paliwa) pod kadłubem i cztery bomby po 50 kg pod skrzydłami.

Wymiary: rozpiętość — 10,5 m (górny płat)

długość — 8.33 m wysokość — 3.21 m Masy: całkowita — 2217 kg własna — 1504 kg

Osiągi: prędkość maksymalna — 341 km'h (na wy*. 1200 m) pułap — 9000 m zasięg maks. — RfiO km.

Model opracowano w skali 1:33.

Uwagi: Model średnio trudny w budowie nie jest przeznaczony dla modelarzy początkujących. Do jego wykonania, oprócz standardowych narzędzi stosowanych przez modelarzy kartonowych, potrzebne będą cążki do gięcia i cięcia drutu oraz dwa pilmczki cienkie, tzw. iglaki — okrągły i półokrągły. Materiały pomocnicze, takie jak: tektura, drut,

błona czysta (na szybki) — używane są zawsze. Doradzałbym też zdobycie kawałka kalki technicznej rysunkowej, z której świetnie zwija się wszelkie cienkie miki, osie. lufy itp. Karton jest do tego celu zupełnie nieprzydatny. Jeśli chodzi o kleje, to na spoiny podstawowe radzę użyć elastycznego kleju Butapren, a do uszczelniania i usztywniania — płynnego kleju Wikol. za pomocą którego tak utwardzamy powierzchnie, że można je potem obrabiać jak drewno.

Kształt i wielkość drutów pokazano na ark. 4. Sposób montażu trudniejszych zespołów przedstawiony został na rysunkach pomocniczych. Stad też opis dotyczył będzie szczegółów technologicznych, których nie można pokazać na wykresach. Pamiętać należy o tym. aby przed przystąpieniem do pracy dokładnie zapoznać sie z cała dokumentacją rysunkową i opisowa, przemyśleć sposoby wykonania części i ich montażu. Przy budowie modelu należy przestrzegać kolejności podanej w opisie.

( elem uzyskania większej „redukcyj-ności” modelu, doradzam jak najszersze używanie elementów i materiałów tzw. gotowych, takich jak kółka oraz materiałów innych niż karton, np.: mo-delina, lak, wypraski, wytłoczki. rurki plastikowe itp. Uwaga: na tekturę należy nakleić wyłącznie wręgi, dźwigary i żebra oznaczone dużymi literami (A—Z), oraz części: 2C, 13, 21, 46.

OPIS BUDOWY

KADŁUB. Rozpoczynamy od segmentu 1 z wręgami A i B. Następnie wykonujemy wnętrze kabiny cz. 2a — montujemy wewnątrz fotel cz. 2b, obsadę drążka cz. 2d i drążek — drut ,,j” oraz tablicę przyrządów cz. 2c. Kompletną kabinę naklejamy na wręgę B i nasuwamy nań segment 2 z wręgą C. Pozostałe segmenty kadłuba sklejamy i montujemy w kolejności ich numeracji (rys. 1). Formujemy i przyklejamy osłonę głowy pilota cz. 8 z wręgą P i R. Z wiatro-chronu cz. 15 wycinamy białe pola i zastępujemy je czystą błoną filmową. Naklejamy go w oznaczonym miejscu na cz. 1.

USTERZENIE. W szczeliny wycięte w segm. 5 osadzamy na klej dźwigar K i na niego nasuwamy sklejone w kształt torebek części 9L i 9P, przytwierdzając je do kadłuba. Podpieramy je wspornikami cz. 14. Usterzenie pionowe cz. 10 formujemy dokładnie, sklejamy na krawędzi spływu i mocując wewnątrz dźwigar J — przytwierdzamy do segmentu 5. Formujemy i dołączamy cz. U i 12.

Kół.KO OGONOWE. Cz. 13 sklejamy razem, szlifujemy na okrągło, malujemy na czarno i osadzamy na drucie ..a”, którym przebijamy cz. 12 i segm. 5. Osadzamy drut „b“.

PŁAT DOLNY. W szczeliny poziomych

dźwigarów wręgi A osadzamy na klej żebra X. a na końcówkach żebra Z. (rys. 2). Skrzydła dojne cz. 17P i 17L

formujemy dokładnie, zważając by nie załamać krawędzi natarcia, sklejamy

krawędziami spływu i po wycięciu za-kreskowanych szczelin i otworów — nasuwamy na dźwigary i przyklejamy do kadłuba. Uwaga: dźwigar A smarujemy klejem tylko od spodu! Formujemy

i przyklejamy końcówki płata cz. 18. Ewentualne niezgodności krawędzi wyrównujemy nożyczkami. Złącze płata z kadłubem oklejamy odpowiednio uformowanymi częściami 19L i 19P.

PŁAT GÓRNY. Obie połówki dźwigara S łączymy łącznikiem U i w szczelinach osadzamy żebra W i Y. Żebro Y oklejamy wąskim paseczkiem narysowanym przy cz. 26L. Oba skrzydła płata cz. 24 P i 24L starannie formujemy, wklejamy paski z ząbkami i sklejamy krawędziami spływu. Wycinamy szczeliny na wsporniki. Smarujemy klejem tylko dolne krawędzie dźwigara S i żebra W. Wycinamy i formujemy obie części 26P i L i przyklejamy je na razie tylko do dolnych ząbków wystających z cz. 24. pozostawiając górne części luźno. Następnie smarujemy klejem pasek wokół żebra Y i krawędzie wewnętrzne cz. 26. Obie połówki płata cz. 24P i L nasuwamy na dźwigar dotąd aż krawędzie części 26 zetkną się ze sobą. Teraz obciągamy ich górne części i sklejamy na krawędziach spływu. Końcówki skrzydeł cz. 25 formujemy wypukło i naklejamy na ząbki paska cz. 24. łącząc krawędziami. Najpierw należy nakleić części górne. I tu ewentualne niezgodności krawędzi wyrównujemy nożyczkami. Przebijamy otworki w spodzie cz. 26: tak wykonany płat górny odkładamy na hok. do wyschnięcia.

WSPORNIKI PŁATÓW. Wsporniki kadłubowe cz. 20L i P składamy na pół i wkładajac do środka druty „c” sklejamy. Końce drutów osadzamy na klej w otworkach cz. 6 kadłuba. Wsporniki skrzydłowe cz. 21L i P oklejamy wokół dżwigarków T. Naklejamy końcówki górne cz. 22L i P oraz dolne cz. 23Ł i P. Dolne końce wsporników wsuwamy w szczeliny na płacie dolnym tak. aby wycięcie wspornika objęło dźwigar dolnego płata (rvs. I). Teraz płat górny nakłada-