2.06 Zarys polityki i analizy bilansowej
Zamknięcie roczne służy informacji adresatów pozostających na zewnątrz spółki. Ta funkcja informacyjna po jednej stronie i niemożliwość jednoznacznego zmierzenia ekonomicznej rzeczywistości z drugiej, tylko w jeden, jedyny sposób prowadzą do zakresu swobodnego kształtowania, który nazywany jest polityką bilansową. Jak przedstawia to podsumowujący, dwuczęściowy rysunek 10.4, dla wywierania tego wpływu stoją do dyspozycji różne instrumenty polityki bilansowej, z których najbardziej problematycznymi wydają się być przedsięwzięcia kształtujące stan rzeczy na tle czysto teoretycznych rozważań na temat pomiaru. Różne restrykcje bardzo skutecznie ograniczają jednakże zakres swobodnego kształtowania polityki bilansowej.
Jedną z tych restrykcji są starania adresatów zamknięcia rocznego, by rozszyfrować przedsięwzięcia polityki bilansowej poczynione przez kierownictwo przedsiębiorstwa. Dokonuje się tego w ramach analiz zamknięcia rocznego znanego pod pojęciem analizy bilansu. Jak to uwidacznia również dwuczęściowy rysunek 10.5, dla celów analizy zamknięcia rocznego powstały różne instrumenty i środki pomocnicze, które są w praktyce często wykorzystywane. Jednakże istnieją głosy krytyczne, które uznają wartość tego rodzaju analiz jako (bardzo) ograniczoną. Dla wyważenia ostatecznej oceny zacytujmy na koniec jeszcze raz LEFFSONA, który swe podstawowe dńeło na temat analizy bilansowej kończy następującymi słowy:
„Student, który w szerokiej mierze jest przyzwyczajony do pracy z modelami, przy których wyniki są determinowane przez model i tym samym jednoznaczne w swym objaśnieniu rzeczywistości lub prowadzą do jasnych decyzji, będzie się czuł zaniepokojony nieokreślonością wyników tej książki.
Ma on jednak wszelkie powody ku temu, by przy zadaniu — analiza zamknięcia rocznego jjf& być zaniepokojonym. Zawsze będzie musiał on pamiętać o tym, że bardzo łatwo ferować błędne oceny. Ale koniec końców nie jest to specyficzne tylko dla analizy bilansowej; kto sporządza i ocenia planowe rachunki kosztów lub zbiera argumenty dla podjęcia decyzji inwestycyjnych jest tak samo omylny, nawet jeśli te zadania nie są bezpośrednio porównywalne z zadaniami analizy bilansowej. Pomimo możliwych błędnych ocen ekonomista nie może zrezygnować z analizy bilansowej przy ocenie przedsiębiorstw. W tym celu niniejsza książka powinna dostarczyć systematycznych podstaw. Jeżeli udało się pokazać granice analizy bilansowej oraz wzmocnić sceptycyzm czytelnika na tyle, by można było uniknąć dających się uniknąć błędnych ocen, to książka ta osiągnęła W pełni
3 Zob. Leflaoo U.. Biłanzemalyse, wyd. cyt, s. 210.
H
‘‘polityka bilansowa jest ukierunkowanym konstruowaniem zamknięcia rocznego w ramach przepisów prawa handlowego i podatkowego
Cele polityki bilansowej
Ważne instrumenty polityki bilansowej
sterowanie momentem ujęcia ewidencji operacji gospodarczej (przed lub po momencie bilansowym)
| wcześniejsze lub opóźnione wystawienie rachunku |opóźnione przyjęcie dostaw towaru
10.4 Przegiąd tematyczny polityki bilansowej (cz. 1).