154
Badanie funkcji
b) L Dziedziną funkcji g{x) = ^ j«t przedział (O. co).
II. Fbnfcęja g jest ciągła w swojej dziedzinie, bo jest ilorazem funkcji ciągłych. Miejscem zerowym funkcji jest x = 1.
UL Obliczamy granice funkcji g na „krańcach” jej dziedziny. Mamy
tn x —©o .. In x roo~l u i. 1 .
hm -= ■ == —oo oraz lim -I — I = hm — == 0.
z-—0~ x O - x—oo X | oo | X—eo X
I\'. Na podstawie wartości powyższych granic stwierdzamy, że prosta x = 0 jest asymp* cocą pionową prawostronną funkcji g. a prosta y = 0 jest asymptotą poziomą tej funkcji
V. Zbadamy teraz pierwszą pochodną funkcji g. Mamy D9> = (0, oo) oraz
i, v 1 — lnx
Korzystając z warunku koniecznego szukamy punktów, w których funkcja g może mieć ekstrema- Mamy
g\x) = 0
— 0
x = e.
Przy pomocy pochodnej ustalimy teraz przedziały monoton ięzności rozważanej funkcji Mamy
g'(x) > 0 <=> -—=-^ > 0 <=>l — lnx > 0 <=> 0 < x < e.
Funkcja g jest zatem rosnąca na przedziale (0, e). Podobnie,
g' (i) < 0 <=> x > e.
Funkcja g jest zatem malejąca na przedziale (e.oo). Z powyższych rozważań wynika, że hmkcja g ma w punkcie x = e maksimum lokalne właściwe równe e~l.
VL Przechodzimy teraz do badania drugiej pochodnej. Mamy Dg>» — (0, oo) oraz
/// «
9 (*) =
21nx — 3
Z warunku koniecznego szukamy punktów, w których funkcja g może mieć punkty przegięcia. Mamy
ffW = 0
-k**.—— =0 <=> 2 In x — 3 = 0 <=> x == e^
Przy pomocy drugiej pochodnej ustalimy przedziały wypukłości rozważanej funkcji. Mamy
2lnx — 3 R . . .v-. 4
-—j-> 0 <=> 21nx — 3 > 0 <=> x > e .
Ftmkcja g jest zatem ściśle wypukła na przedziale f e* ,oo^. Ponadto
g'\x) < 0 0 < x < e V
Badana funkcja jmt zatem ściśle wklęsła na przedziale (o.e*). Z powyższych rozważań wynika, ze punkt ,|e jest punktem przegląda wykresu funkcji g.
pizytfwy 155
VII. Wyniki uzyskane w punktach I-VI zestawiamy w tabeli:
a O 0<*<« • e a<«<ał • •^<■<•0 j oo
VIII. Na podstawie tabeli sporządzamy wykres funkcji g.
II. Funkcja h jest parzysta i ciągła na R. Funkcja h nie ma miejsc zerowych i nie jest
okresowa. ^Ą.,. 3
III. Obliczamy granice funkcji h na „krańcach" jej dziedziny. Mamy lim e"ł = e“°°=:
0. Z parzystości funkcji h wynika, że także lim c~x = 0.
*“•“60
IV. Z wartości powyższych granic wynika, że prosta y = 0 jest asymptotą poziomą tej funkcji w obu nieskończoności ach.
V. Zbadamy teraz pierwszą pochodną funkcji h. Mamy Dh' - R oraz h'(x) = -2ze“ . Korzystając z warunku koniecznego szukamy punktów, w których funkcja h może mieć ekstrema. Mamy
h!(x) = 0 <==> - 2xe“*ł = 0 <==> x = 0.
Przy pomocy pochodnej ustalimy teraz przedziały monotonicznóści funkcji h. Mamy h'(x) > 0 <=> — 2xe”*9 > 0 <=> x<0,
Funkcja h jest zatem rosnąca na przedziale (—c©,0). Z parzystości funkcji h wynika zatem, że jest ona malejąca na przedziale (0,oo). Z warunku wystarczającego wynika, że funkcja h ma w punkcie x = 0 maksimum lokalne właściwe równe 1.
VI. Przechodzimy teraz do badania drugiąj pochodnej. Mamy Dh" = R oraz h'\x) = 2(2*3 - l) c~x . Z warunku koniecznego szukamy punktów przegięcia wykresu funkcji fti Mamy
h!'(x) = Q<=> 4 |^f - || e“ł* = 0<=>* = ~lubz = ™|