190 6. Zmienne łonowe Jednowymiarowe
Iloczyn zdarzeń
0*1 *■*») '
jest zdarzeniem niemożliwym, gdyż z konstrukcji zdarzeń wynika, że punkt x będąc* granicą ciągu {£„) nie należy do żadnego z nich. Wobec tego na podstawie lematu 6,|,| mamy
P (lim EJ** lim P(En)**0.
H**iO »*♦«
Uwzględniając definicję 6.1.3 otrzymujemy:
F(x)~ lim F(x„)= lim [F(xJ—F(x„j]** Jim P(x„^X<x)=*lim P(EJ =0,
if-“* (O fi-1® II tO fi-* <£)
więc
lim f Oc*) *>/?(*).
fi^a)
2. Niech X, i będą dwiema liczbami takimi, że Xj <x2# Oznaczmy przez /f^ (/= = J, 2) zdarzenie polegające na tym, że zmienna losowa X przyjmie wartość mniejszą od x, (przcciwobraz Wówczas
C>^*a *
przeto na podstawie twierdzenia 4.3.1
P(AMt)KP(Atl), czyli F(xi)^F(x2),
co dowodzi, że funkcja ^(jr) jest niemalejąca.
3. Własności podane w punkcie 3 są oczywiste, niemniej jednak podamy ich formalny dowód.
a) Roz ważmy dowolny ciąg {*„} monotonicznie malejący do —co. Z założenia x*+i< <x„ wynika, że
z czego wynika, że zdarzenia te tworzą ciąg zstępujący zdarzeń, których koniunkcją jest punkt w minus nieskończoności. Mamy wobec tego
P( lim /4*„)ss lim P{AMtt).
Lewa strona tej równości jest zerem, a prawa granicą dystrybuanty, gdy x„ dąży do mi-nus nieskończoności, a więc
lim F(x)**0.
M*f & flO
bj W tym przypadku również rozpatrujemy ciąg lecz mónotonicznic rosnący do plus nieskończoności. Zauważmy, że zdarzenia
są wykluczające się, a co za tym idzie
F(x„)-/>(4,l+ i(AMk.,-AMj)
k*i
oraz
lim F {x,)=P(A„+ IM,,,.-AJ)=P(r>= 1.
»-*» <r> l
Własności, o których była mowa w twierdzeniu 6.1J a, są nie tyłkowi oni cczne, ale jak wykażemy rowmeż wystarczające na to, by funkęjaFpc) była dvstrvbuanta. _
Twierdzenie 6J.1b. Jeżeli funkcja F(x) spełnia warunki 1, 2, 3 twierdzenia 6.1.1 a, to jest ona dystrybuanta pewnego tozldadiL
Należy okazać, że dla każdej funkcji F(x) spełniającej założenia 1 - 3 twierdzenia 6J. 1 a istnieje algebra prawodpodobieństwa [/, 5, P]t tj. te istnieje taka zmienna losowa X o przeciwobrazach należących do ciała borelowskiegp 5, w którym określona jest dystrybuanta P{X<x).
Wykażemy, że można skonstruować zmienną losową X za pomocą funkcji odwrotnej do F(x).
Udowodnimy przede wszystkim, że funkcja x=G(y) odwrotna do F(x) istnieje. Wyróżnimy tu dwa przypadki:
1. Funkcja F(x) jest ściśle monotoniczna. Jak wiadomo, istnieje wówczas jej funkcja odwrotna, przy czym:
a) jeśli funkcja F{x) jest ciągła, to funkcja odwrotna x = G(y) jest jednoznacznie określona w przedziale {0,1);
b) jeśli funkcja F(x) nie jest ciągła w pewnym punkcie xt, lecz ma w tym punkcie ffcojn (liczba takich punktów może być przeliczalna), tzn.
Ffa +Ó)s*y2»
przy czym yi<yi i <5>0. W tym przypadku umawiamy się, że <700**, dla yi<y*y2,
co umożliwia jednoznaczne określenie funkcji odwrotnej w całym przedziale <0,1> zmien
2. Funkcja F(x) jest monotoniczna słabo, tzn. istnieje taki przedział źe
F(x)*>yx dla x0<x^Xi.
W tym przypadku umawiamy się, że
G0'i)“*o-
Zauważmy teraz, że rozważana funkcja odwrotna jest zmienną losową X=‘G(y), bowiem wszystkie jej przeciwobrazy, odpowiadające nierównościom X<x, są zbiorami (przedziałami <0, F(x)>) zawartymi w przedziale jednostkowym /«<0,1>. Innymi słowy, przeciwobrazy te są zdarzeniami polegającymi na tym, że zmienna (nie losowa, lecz któ-