DSCN0909

ill i IV staje się „wybredny” w wyborze towarzyszy do wspólnej 1 zabawy i pracy. Niektóre dzieci darzy sympatię i ich towarzystwa 1 poszukuje, inne z kolei odrzuca emocjonalnie i unika z nimi kontaktu.

Przynależność do grupy rówieśniczej bardzo wyraźnie oddziaływa na zachowanie się społeczne dziecka. Powoduje, że narasta u niego tendencja do upodobniania się do członków grupy pod względem cech zewnętrznych, takich jak ubiór, styl zabawy, a także do przestrzegania wartości i norm obowiązujących w grupie.

W wieku 9-10 lat dziecko jest już świadome uczuć, które okazują mu rówieśnicy (sympatia i antypatia) i dba o zdobycie uznania społecznego, chce być łubiane, pragnie, aby okazywano mu życzliwość. W związku z tym narasta u dziecka skłonność do uzewnętrzniania zachowania, które jest akceptowane przez członków grupy, i do powstrzymywania się od zachowania nie aprobowanego. I tak np. w klasach III i IV dzieci znacznie rzadziej skarżą się nauczycielom na postępowanie swoich kolegów niż czynią to uczniowie klasy I. W klasach III i IV uczniowie zdecydowanie częściej wykazują się zachowaniem prospołecznym (okazywanie pomocy koledze, dzielenie się słodyczami, pożyczanie przy-borów szkolnych, itd.) niż uczniowie klasy I.

Pomiędzy 9-11 rokiem życia kształtuje się u dziecka wrażliwość na opinię społeczną grupy rówieśniczej. Dziecku zależy na zdobyciu dobrej oceny rówieśników. Jest zadowolone, gdy wie, że cieszy się nie tylko sympatią ale i szacunkiem wśród rówieśników. Jak podaje L. Wołoszynowa, dzieciom w klasie I nie sprawia różnicy, czy otrzymują naganę tylko w obecności nauczyciela czy w obecności kolegów z klasy, dzieci z klasy IV boją się ośmieszenia wobec kolegów; udzielenie nagany w obecności kolegów jest karą znacznie bardziej dotkliwą \

Uczniowie klas III i IV są zdolni do oceniania zachowania społecznego swoich rówieśników. Potrafią uświadomić sobie, że dobrym kolegą jest ten, kto służy pomocą w trudnej sytuacji, pomoże obronić się przed napastnikiem. Następuje więc zmiana w kryteriach oceny rówieśników. W klasie I 'dziecko ocenia kolegów

¹ L. Wołoszynowa: Młodszy wiek szkolny. W: Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. Pod red. M. Żebrowskiej. Wyd. 7. Warszawa 1976, PWN, S. 632.

18