DSCN6038 (3)

o

10m

Ryc. Ii5. Trebdć. Kościół Św. Prokopa (ok. H260)    — plan (Wg

G. Dęto do) Skala ok. 1:400

Parlirerem, zwanym Brynner, z Legnicy. Dokumenty praskie, jako sumaryczne rozliczenia z wypłat dla rzemieślników budowlanych zawierają ledwie minimum informacji, tj. imię Klausa, kamieniarza wynagrodzonego za prace przy katedrze Sw. Wita w 1374 r.⁴⁴. Data tej notatki nie stoi w sprzeczności z danymi archiwalnymi z Legnicy, przeciwnie — uzupełnia je w tym sensie, że może hipotetycznie wyjaśnić, gdzie kształcił się Brynner zanim stał się specjalistą trudnej sztuki wznoszenia sklepień i twórcą tak stosunkowo wczesnych sieci żebrowych w Legnicy i Środzie Śląskiej.

O kolejach życia i działalności Klausa Bryn-nera nie sposób na razie ustalić nic więcej. Czy w Legnicy powstały pierwsze samodzielne jego prace, czy może poprzedziły je jakieś inne, w Czechach lub na Śląsku? Gdzie przebywał i jakie budowle wznosił w latach 1384—1385, kiedy wyjątkowo nie wspominają go akta miejskie Legnicy, a w sprawach sądowych seprezentuje go żona? Jakie były dalsze losy naszego architekta po roku 1390, to jest po ostatniej wzmiance w dokumentach legnickich? Te pytania muszą pozostać otwarte, miejmy nadzieję, że nie na zawsze, istnieje bowiem szansa odkrycia w źródłach pisanych czeskich lub śląskich dalszych wiadomości o Brynnerze. Znacznie mniej można oczekiwać w tej mierze od dalszych badań ówczesnych dzieł architektury. Jedyną bowiem uchwytną cechą twórczości Klausa Brynnera jest charakterystyczna forma sklepień, podobnych zaś rozwiązań z okresu, w którym mógł żyć i działać ten budowniczy nie znamy — poza trzema tu rozpatrywanymi budowlami — i na odkrycia w tym zakresie raczej już liczyć nie można.

Pozostaje do rozpatrzenia możliwość atrybu-owania architektowi legnickiemu trzeciego z analizowanych tu przykładów — sklepień sieciowych w kościele dominikanów krakowskich. Bilans argumentów „za” i „przeciw” przedstawia się następująco. Przyjmowana powszechnie data powstania tych sklepień w pierwszych latach XV w. (przed 1408 r.)⁴⁵ mieści się w hipotetycznych datach życia Brynnera. Fakt, iż sklepienia w krakowskim kościele są obok legnickich i średzkich jedynymi tego typu do ok. 1440 r., w granicach Śląska, Małopolski i Czech, skłaniałby również do uznania ich za dzieło tego samego architekta. Istnieje wreszcie w interesującym nas okresie przykład bezpośrednich związków Legnicy, a nawet samego kościoła SŚ. Piotra i Pawła, z Krakowem — jest nim działalność mistrza Konrada z Krakowa. Dru-

Ryc 16. York. Katedra — plan południowego ramienia transeptu, 1345—1370. (Wg G. De hi o) Skala ok. 1: 400

⁴⁴ J. Neuwdrth, ox\, 6. 139—141. H Por. przypis 11.

15