DSCN6119 (Kopiowanie)

Tabela 3-111. Zawartość wody, składników organicznych i nieorganicznych w organizmach zwierzy I i roślinnych

Składnik (średnio)	Drgaj zwierzęcy (%)	izm roślinny (%)
Woda	60.0	75,0
Substancje nieorganiczne	43	2,5
Substancje organiczne:	35,7	22,5
w tyra:
cukry	6,2	18,0
tłuszcze	11,7	0,5
białka	17.8	4.0

Woda stanowi rozpuszczalnik większości związków organicznych i nieorganicznych. W nię też zacltodzi większość reakcji chemicznych. W wodzie rozpuszczają się produkty przemiany matem i wraz z wodą usuwane są na zewnątrz. Pochłania ona duże ilości ciepła podczas parowania (czyli przy przechodzeniu ze stanu ciekłego w stan gazowy), co umożliwia utratę nadmiaru ciepła poprzez wyparowywanie wody (na przykład poprzez pocenie się). Woda ma wysoką pojemność cieplną,co I oznacza, że pochłania dużą ilość ciepła bez zmiany swej temperatury i chroni to komórki przed I nagłymi zmianami termicznymi. Duża pojemność cieplna i małe przewodnictwo właściwe ciepła, charakterystyczne dla tego płynu, umożliwiają równomierne rozprowadzanie ciepła przez płyny [ tkankowe do wszystkich narządów i komórek ciała. Wreszcie w środowisku wodnym tarcie jesi minimalne - a zatem woda stanowi „smar” w tych wszystkich strukturach, gdzie zachodzi tarcic jednego narządu o drugi.

3.1.2. Węglowodany

Węglowodany (sacharydy, cukry) zawdzięczają swą nazwę temu, że w ogólnym wzorze cukrów C_x(H,0) stosunek liczby atomów wodoru i tlenu jest taki jak w wodzie. Nazwy chemiczne większość węglowodanów mają końcówkę ,,-oza”. Cukry są albo wielowodorowymi hydroksyaldehydami (ą» glukoza), albo wiclowodorotlenowymi hydroksyketonami (np. fruktoza - ryc. 3-4). Dzielimy jen cukry proste czyli monosacharvdv i na cukry złożone (wiełocukry. polisacharydy!.

Znamy cukry proste o liczbie atomów węgla od 2 do 7. Cukry o dwóch atomach węgla nazywany hiozami. o trzech atomach to Iriozy. o czterech - tetrozy. o pięciu atomach węgla -peritozy. o sześciu heksozy i o siedmiu - heptozy. Monosacharydy występują najczęściej w postaci cyklicznej, tz" pólacetalowej - cukier taki może występować w dwóch postaciach o różnych skręcalnościad optycznych, oznaczonych alfa i beta (ryc. 3-5).

H	H i
c=*o i	H-C—OH
H-C-OH	C—O
O-i-H	HO— t—H 1
H-C-OH	M——OH H— O—OH H—C—OH 1
H-tł—OH
H-C-OH
1 M	i M
glukoza	fruktoza

Kyi i ■ A. Wzory strukturalno aldozy (glukoza) i kolozy (fruktoza)

glukoza P-OMflMna

Ryc. 3 - 5. a- i fJ-glukozo: zapis wzoru w iiiuktui * pólacc calowej