35
/. rntglga miara istot tywych i Ich Uasyfikacj,
ohaploidalncj liczbie chromosomów nazywamy hapMaai (także wówczas, gdy w procesach podziałów mitotycznych powstają coraz to nowe pokolenia osobników). Okres trwania osobników
o komórkach diploidalnych todijMaafpor. ryc. 7-13). U człowieka - i innych kręgowców - organizm zbudowany jest z komorek diploidalnych. powstałych drogą podziałów mitotycznych z pojedynczej komórki - zygoty. Jedynymi komórkami haploidalnymi są u człowieka gamety, powstające w narządach rozrodczych w procesie mejozy. Kiedy dwie haploidalne gamety połączą się w procesie zapłodnienia czyli syngamii. wytwarzając zygotę, cykl rozwojowy zostaje zamknięty: powstał nowy organizm, o nowym, diploidalnym zapisie genetycznym. U kręgowców ma zatem mieiscecykl rozwojowy typu U(ryc.7-13).
Ryc. 7-l3.Cykle rozwojowe: typu I (z przewagą haplofazy) i typu II (z przewagą diplofazy). Cykl rozwojowy typu I charakterystyczny jest dla niektórych pierwotniaków, grzybów i glonów. Cykl rozwojowy typu Ii -dla pewnych pierwotniaków, grzybów
cykl rozwojowy typu I
cykl rozwojowy typu II
Znamy jednak takie gatunki organizmów eukariotycznych, w życiu których wszystkie osobniki są haploidalne, a diploidalna jest jedynie zygota. Zjawisko to częste jest zwłaszcza wśród jednokomórkowców, występuje też u niektórych grzybów, a ilustruje je cvkl rozwojowy typu 1. przedstawiony na ryc. 7-13. W tym cyklu podziałem mejotycznym dzieli się zygota; jest to tzw.
i. W procesie podziału mejotycznego powstają osobniki dzielące się następnie
sposobem mitozy. Po którymś z kolei podziale osobniki przekształcają się (już bez zmiany liczby chromosomów) w gamety, a następnie dwie takie gamety łączą się ze sobą w procesie zapłodnienia (syngamii). Powstaje diploidalna zygota, która zamyka cykl.
Natomiast mejoza w omówionym już cyklu rozwojowym typu II, która doprowadza do
Istnieją wreszcie powszechnie cykle rozwojowe z przemiana pokoleń (por, rozdz. 6.2.5 i ryc. 6-10). Schemat
sporoM tfon-l—|
Uiioam)
ogólny takiego cyklu rozwojowego z przemianą pokoleń
ilustruje ryc. 7-14. Taki cvkl rozwojowy typu III iest charakterystyczny dla wszystkich roślin, a także dla niektórych glonów i grzybów. Choć u poszczególnych grup roślin różni się on w szczegółach, jednak zasadniczy
mgjóza
IwpMaa
przebieg jest wspólny dla wszystkich grup. Diploidalna rnrw
zygota dzieli się sposobem mitozy i dalsze podziały mitotyczne komórek prowadzą do powstania
(2n)
zapłodnieni*
rośliny, m ui/c pewne grzyby i gluny (JUK