DSCN6449 (Kopiowanie)

156

Biologia - -r----    ■»" kandydatów na ahulmkm^Ą

Podobny tryb życia prowadź, to (fifefeio* dorosłe Lanvy tego nicienia wędrują we krwi, zaś ptzenoszonc są przez ukłucia pewnych gatunków muchom^

Nitkowiec podskórny czylirigtt (Prarunculusmedinmisi należy donajwiętezych nicieni; saniirao^idSćdoioOcm i średnicę do 1,7 mm. Samce są spotykane bardzo rzadko dorastaj, do 4 cm długości. Riszta osiedla się pod skórą, jednak oddycha częściowo powic ram, atmosferycznym, dlatego też utrzymuje kontakt ze środowiskiem zewnętrznym przez Otwór w slcórze. który zwykle ropieje i jest źródłem nieustannych dolegliwości. Dlatego od najdawniejszych czasów usuwano risztę, chwytając koniec nicienia w otwartej ranie i nawijając robaka na patyk. Zerwanie nitkowca może spowodować zgon pacjenta, lak więc podejmujący się tego zabiegu musieli wykazać się dużą zręcznością i cierpliwością. W rezultacie w starożytności nawinięta na patyk riszta siała się symbolem lekarza - wąż Eskulapa, owinięty wokół laski tego patrona lekarzy, i₀ najprawdopodobniej nic innego, jak wyciągnięty z ciała pacjenta nitkowiec podskórny. Samice riszty. pasożytujące pod skórą, mają ciało prawic całkowicie wypełnione macicą, w której rozwijają się zarodki. Ich wydostanie się na zewnątrz następuje poprzez pęknięcie ściany ciała samicy, co ma miejsce po zetknięciu się jej z wodą. Uwolnione larwy przenikają do ciała oczlików i tam dorastają do długości ok. I mm. stając sielarwami inwazyjnymi. Po przypadkowym połknięciu oczlika przez ssaka, larwy przebijają się przez ścianki jelita do krwiobiegu, wędrują z krwią do tkanki podskórnej i tam po okresie około roku osiągają zdolność do rozrodu.

Wmm

Ml

Sfodislal najKMBjtt itrażnyi ikatRkoow j 14 apostaci nłęznowofwc

7.4.6.3.5. TVp: Kolcoglowy (Acanlhocephala)

Typ ten obejmuje około 700 gatunków zwierząt o robakowatym ciele, pozbawionych pizcwoda pokarmowego i pędzących wyłącznie pasożytniczy tryb życia. Nazwa wywodzi się stąd, iż ryjek kolcoglowów otoczony jest wieńcem licznych, wygiętych ku tyłowi kolców. Pasożyty te mają przeważnie dwóch żywicieli: pośrednim (w którego ciele wykluwa się z jaja larwa zwana akantorcm i - po przebiciu się do jamy ciała - rozwija się w następną postać larwalną, tzw. akantellę) jest zwykle owad lub skorupiak. Żywicielem ostatecznym może być ryba, gad, ptak lub ssak Przypadkowo zarażenie może nastąpić takie u człowieka - najczęściej ma to miejsce w przypadki Kłlwtlwi Olbrzymiego (Macracanthorhynchus hirudlnaceus).

W dawnych systemach płazińce, nicienie, wrotki, kolcoglowy, wstężnice, nitnikowce a także pierścienice zaliczano do jednego typu: "robaków" (Helminlhes). Z tamtego okresu pozostała nazw hcltniptologtl - nauka, która zajmuje się "robakami". Helmintologia lekarska to z medycznego punktu widzenia jedna z najważniejszych gałęzi zoologii, ponieważ stanowi ważny rozdzoł parazytologii lekarskiej (nauki o pasożytach człowieka). Jak się przekonaliśmy, większość omawianych plazińców czy nicieni to właśnie przedmiot zainteresowania parazytologii.

ąro: sińiaościs Aibwkożyjąj A zatem

toutdztwa).

Msośća

Vf»ają

^V-B_r

7.4.6J.6. Typ: Nitnikowce i drucieńce (Nemathomorpha)

Nitnikowce i dnicicńce, których znamy około 200 gatunków, są ściśle związane z wodami słodkimi i z owadami. Ich jaja muszą trafić do wody. gdzie wylęgające się larwy zjadane są przez owady: * organizmie owada larwa rozwija się, osiągając czasem długość ponad 15 cm(!). Osobniki donnie żyją wolno w wodzie lub na lądzie, są bardzo długie i bardzo cienkie: ponieważ mają barwę czarną db* brązową, przypominają cieniutki miedziany drut albo nitkę (stąd nazwy).

7.4.4.3.7. Typ: Wrotki (Roiaioria lub Rotiftra)

Wrotki to mało poznana grupa mikroskopijnych or^izmów wodnych, rzadko ^wr , tu i    J    i/,ry_Ch dużych pierwotniaków. Nazwę

I mm.» niejednokrotnie mn j y    wieńcowi rzęsek wokół otworu gębowego Ruch o

l nmii, m    ------- '    *    ... .,ąy|i _w

-law rotAmi/nniii anaratowi wroniemu czy »_