DSC28 (9)

Robert K. Merton

do obfitej produkcji komercjalnej. „Wydawnictwa pata.. kują masowo podręczniki, antologie, zbiory, ■Imanorby. dokumentacje i zestawy tekstów dotyczące historii Murzynów amerykańskich... Wkrótce będziemy mieli wtąeet książek, niż można przeczytać; w istocie znacznie rrlgraj. niż powinniśmy przeczytać. Wkrótce będziemy mieli więcej autorytetów z zakresu historii Murzynów, niz możemy i powinniśmy wysłuchać.” ¹⁸ Franklinowskie rozumienie optymalnego, autonomicznego i uniwersaUstycznego standardu zostało wyrażone w wypowiedzi, która stanowi jeszcze Jedno przekroczenie perspektywy zarówno członków jak outsiderów:

„Niewolnictwo, niesprawiedliwość, niewypowiedziane barbarzyństwo, oddzielanie dzieci od ich matek, mnożenie niewolników, lynch, palenie na stosie, dyskryminacja, segregacja — to także należy do historii tego kraju. Jeżeli patrioci bardziej kochali niewolnictwo niż wolność, jeżeli twórcy naszej państwowości bardziej troszczyli się o wprowadzenie niewolnictwa do Konstytucji, niż o zabezpieczenie praw człowieka, jeżeli wolność dano niechętnie i na następne stulecie właściwie odebrano ją — to wszystko także stanowi część historii narodowej. Tylko ktoś dzielny i bardzo odważny, ktoś bezwzględnie uczciwy potrafi spojrzeć rzetelnie na historię tego kraju i opowiedzieć ją zgodnie z prawdą. I dopiero to pozwoliłoby na przewartościowanie historii Ameryki i na taką jej rewizję, która z kolei pozwoliłaby na nauczanie historii Murzynów amerykańskich. I kiedy ten punkt widzenia zwycięży, historię Stanów Zjednoczonych i historię Murzynów będą mogli opracowywać i będą mogli jej nauczać wszyscy — biali, czarni i inni. Nie ma bowiem żadnego związku między kolorem skóry człowieka a głoszeniem prawdy.” ⁷⁹

^takowie grupy i outsiderzy

HUaiący się w swych teoriach i w sądach empirycznych _v\« i Pruier⁸⁰ byli zgodni w kwestii względnej autono-•a sfery wiedzy i w tym zwłaszcza, że nie można białym ^gredzać dostępu do tego, co Frazier nazywał „rozu-_aisiimi sytuacji i losów Murzynów amerykańskich”. H>o— iBMienie tego, co nazwano „znamieniem uciemiężenia”,

Jujlrj - pisze Frazier - dziełem dwu. białych badaczy,

itiórsy pierwsi zwrócili uwagę na ten zasadniczy rys osobowości Murzynów amerykańskich. Co więcej, inny biały badacz, Stanley M. Elkins, w swojej ostatniej książce do— tyczącej niewolnictwa wskazał na uraz psychiczny, jaki pojawił się u Murzynów zamienionych w niewolników, ans związany z rozbiciem ich życia społecznego, ich organizacji klanowych, unicestwieniem ich osobowości, zniszczeniem ich dorobku kulturowego.” ⁸¹ W reszcie, Cox, w swym zdecydowanie krytycznym stosunku do tego, co nazywał , .szkołą czarnej burżuazji”, odwołując się do pracy Fraziera podkreślał zniekształcające oddziaływanie nwoalowanej czarnej ideologii nacjonalistycznej tej szkoły na rezultaty jej badań.⁸²

Widać więc teraz, że analiza strukturalna zastosowana do wiedzy wytwarza model, który stanowi, swą własną ironiczną egzemplifikację. W ten sam sposób, w jaki jedność dowolnej innej zbiorowości opartej na pojedynczym

statusie - Am erykanó w lub Nig ery jeżyków, czarnych

lub białych, albo mężczyzn lub kobiet - stale podlega

możliwości wewnętrznego rozbicia w związku z innymi statusami jej członków - tak samo ma się rzecz ze spo

łecznością naukową czy społecznością naukowców. Także funkcjonalna autonomia nauki i nauczania podlega ob f a sowo wielkim stressom będącym po części rezultatem złożonego zróżnicowania społecznego środowiska i laukos ców i badaczy, które osłabia jedność reakcji tego środowiska na presje zewnętrzne. Warunki i proc asy wpśy-wające na kruchość i zdolności do odnawiania alą td

449