Ekonomika turystyki R Łazarek (12)

to tacy odwiedzający, którzy „nie nocują w odwiedzanym kraju”¹⁶. Jest to zbyt duże uproszczenie, ponieważ Zalecenia nie wykluczają nocowania w odwiedzanym kraju czy miejscowości, ale jedynie wyłączają nocowanie w wyszczególnionym uprzednio rodzaju zakwaterowania. Ta grupa obejmuje zatem odwiedzających jednodniowych, którzy nie nocują w odwiedzanym kraju (miejscowości), ale obejmuje także te osoby, które przebywają dłużej, lecz nocują inaczej niż osoby zaklasyfikowane jako turyści, a mianowicie np. po dziennym pobycie na lądzie wracają na noc na statek zakotwiczony w porcie, co może się powtarzać przez wiele dni. Dotyczy to także właścicieli jachtów oraz uczestników wycieczek kolejowych, którzy nocują w pociągu. Do tej grupy zalicza się również członków załóg środków transportowych, jeśli nie nocują w kraju przeznaczenia, oraz załogi okrętów wojennych przebywających w porcie w związku z wizytą kurtuazyjną w odwiedzanym kraju, jeśli ich członkowie nocują na pokładzie statku, a nie na terenie tego kraju. W tłumaczeniu Zaleceń wszystkie te osoby umownie objęto wspólną nazwą „odwiedzających jednodniowych”¹⁷.

Naszym zdaniem, odpowiedniejszym terminem byłby „odwiedzający bez noclegów”, przy czym ta łączna grupa dzieliłaby się na trzy podgrupy, tj1) odwiedzających jednodniowych; 2) uczestników rejsów; 3) członków załóg.

Dla efektów ekonomicznych istotne znaczenie ma zapotrzebowanie na dobra i usługi ze strony podróżnego oraz dokonany przez niego wydatek w kraju (miejscowości) czasowego pobytu, czy też podczas przejazdu, z dochodu uzyskanego gdzie indziej, dlatego też ważne jest uwzględnienie kategorii „odwiedzających bez noclegów”.

Ustaleniem przedstawionych definicji zakończył się 60-letni okres dyskusji i kompromisów związanych z ostatecznym sprecyzowaniem definicji turystyki i turysty dla potrzeb statystyki, co rozwiązało także ustalenie definicji uczestników turystyki dla potrzeb ekonomiki turystyki.

W polskiej literaturze naukowej z dziedziny turystyki zwraca się uwagę na złożoność pojęcia turystyki, a w szczególności na fakt, iż w pojęciu turystyki występują dwa podstawowe elementy składowe, tj. ruch turystyczny, który w ekonomicznym znaczeniu stanowi określony popyt na usługi i towary, oraz zespół materialnych i organizacyjnych środków obsługi uczestników ruchu turystycznego¹⁸. W tym drugim przypadku mielibyśmy do czynienia ze sferą podaży turystycznej, z gospodarką turystyczną i całą infrastrukturą organizacyjną turystyki.

Określenie „ruch turystyczny” - jak stwierdza A. Kornak - jest stale używane i wchodzi w zakres pojęcia „turystyka” Jest to zjawisko społeczne i ekonomiczne, polegające na fizycznym, okresowym i przestrzennym przemieszczaniu się odwiedzających z miejsca stałego pobytu¹⁹.

Naszym zdaniem, bardziej prawidłowym byłoby stosowanie zamiast terminu „ruch turystyczny” określenia „migracja turystyczna”.

¹⁶ Ibidem.

^l7ONZ-WTO: Terminologia turystyczna..,, s, 10.

’⁸ Zob. St. Ostrowski: Ruch turystyczny w Polsce. Sport i Turystyka, Warszawa 1968, s. 12. ¹⁹ Zob. A. Kornak: Ekonomika Turystyki. Bydgoszcz. III wydanie, s. 18.