Ekonomika turystyki R Łazarek (87)

może dotyczyć nasilenia sezonowego, mogą też być stosowane obniżki dla stałych klientów, dla dzieci, dla własnych pracowników, dla studentów, emerytów i rencistów lub dla klientów zbiorowych. Hotele na ogół stosują inne ceny dla klientów indywidualnych, a inne dla zbiorowych, czy też dla agentów, niezależnie od tego, czy przysyłają klientów indywidualnych, czy grupy. Publikowane ceny ogólne nazywa się cenami podstawowymi. Niektórzy nazywająje cenami strategicznymi. Nierzadko ceny publikowane są inne od negocjowanych. Taką praktykę dość często stosują towarzystwa lotnicze. Ceny publikowane są jednakowe ze względu na przynależność do IATA, a faktycznie bilety są sprzedawane po cenach znacznie obniżonych, przy czym na bilecie jest wpisywana cena publikowana.

Na przykład w latach osiemdziesiątych bardzo popularne były w Polsce wycieczki lotnicze do Turcji na zakupy. Stopniowo PLL „LOT” zaczął podnosić ceny przelotów dla biur podróży. Jednocześnie jednak zaczęły się rozwijać wycieczki autokarowe do tego kraju. Pod koniec lat osiemdziesiątych poważnie zagroziły one wycieczkom lotniczym ze względu na znacznie niższe ceny. W I kwartale 1989 r. cena biletu lotniczego w wycieczce grupowej do Istambułu z Warszawy i z powrotem wynosiła 136 USD. Jedno z polskich biur podróży wynegocjowało cenę z obcym przewoźnikiem wynoszącą 85 USD i do tego przelot odbywał się Boeingiem, a nie samolotami produkcji radzieckiej. W bilecie figurowała jednak cena 136 USD. Nie ma się co dziwić, że wycieczki te cieszyły się dużym powodzeniem. Metoda ta jest skutecznie stosowana przez wiele linii lotniczych na całym świecie.

Ceny pobytów wakacyjnych i wycieczek organizowanych zwłaszcza przez małe biura podróży są z reguły cenami wywoławczymi i jest możliwa ich negocjacja, w zależności od sytuacji. Zależy to w dużym stopniu od wyczucia akwizytora (sprzedawcy). Niekiedy już po samym tonie głosu i pierwszych zdaniach na temat ceny akwizytor, aby nie stracić klienta, pod jakimkolwiek pretekstem, z własnej inicjatywy, proponuje niższą cenę. Podobnie jest możliwe uzyskanie niższej ceny w hotelu wieczorem, gdy dysponuje on wolnymi miejscami. Istnieje bardzo wiele możliwości różnicowania cen. Potrzebne jest tu jednak doświadczenie, stała obserwacja zmian dokonujących się na rynku i szybkie podejmowanie decyzji. Im mniejszy podmiot gospodarczy, tym większa może być elastyczność w tym zakresie.

8. ROLA ORGANIZATORÓW TURYSTYKI I TARGÓW TURYSTYCZNYCH W ZETKNIĘCIU POPYTU TURYSTYCZNEGO Z PODAŻĄ

Podstawową sprawą na rynku turystycznym jest kwestia doprowadzenia rozproszonego i elastycznego w swej podstawowej części popytu do skoncentrowanej i sztywnie zlokalizowanej podaży turystycznej (miejscowości i regiony o określonych walorach turystycznych). Działa tu wiele czynników, takich jak reklama, propaganda, prasa, kino, radio, telewizja, czyli środki masowego przekazu, oraz