IMAG0001

Pamiętnik drugi

Dalszy ciąg naszej czynności

Jeżeli oddałem sprawiedliwość wszystkim wojskowym, tal, jestem zmuszony równie oddać sprawiedliwość i obywatel^ miasta stołecznego Warszawy, którzy, widząc oczywisty upac ojczyzny naszej, zmuszeni byli wziąć się do oręża, abyśmy weszli w taką reputacją, jak weszli Żydzi w Jerozolimie, pi_r rozbiorze kraju swojego. Dlatego daliśmy z siebie przykład, ;• być mężnym, aby dawać odpór najezdnikom ziemi naszej, których my próżno pracować musieli, a za naszą pracę rus^ odbieraliśmy dla siebie nadgrody. Więc przez to daliśmy poznać królowi, /jak on ma mężnie poczynać w królestwie swoi.' Bo prawdziwie powiem, że nam w pochwie żelazo zardzewk i dlatego też widząc nasi sąsiedzi u mas opieszałość wzięli ^ za łeb.

Przy pierwszym rozbiorze kraju naszego król wcale nic mówił, przy drugim toż samo, a przy trzecim rozbiorze wy_} książkę pod tytułem: Lepiej piórem, lecz nie orężem wojnę czyć. Otóż to króla mężnego mieliśmy, przy którym upaść sieliśmy, a choć szczerze obywatele dawali się poznać króle, w czasie konstytucji 3 maja, jak nam jest wojina potrzep gdyż nas już wstyd był, iż wszędzie nas za granicą kpali^ gnuśni jesteśmy, więc dlatego podnieśliśmy tęż rewolucją, \ rą my, obywatele, więcej jak wojskowi robiliśmy, pokazując, że możemy dać odpór nieprzyjaciołom naszym. I ezyliż r’ kto zgani nasze powstanie? Wszakże w Paryżu była rewoluc lecz wcale tnie taka. Myśmy tu nikogo niewinnego nie zgut|, i król nasz był żywy, a choć nas Francuzy namawiali na z®, jego, a tegośmy nie uczynili i święcie jemu przysięgę wiem dotrzymaliśmy.¹⁴¹ Bo jeżeli podnieśliśmy oręż, tośmy go Ą nieśli na odbicie krajów naszych, i dlatego też w całej Eurc^ nie ma nam nicht za złe, i nawet mieć tnie może.

W Paryżu dlatego była tyrania, aby słabsi wydarli maji-mocniejszym, czyli bogatszym, a my komużeśmy je wydat, Otośmy własne majątki nasze potracili chcąc dać tym poą którzy nami rządzić nie umieli. Obywatele Warszawy zaw|

byli wspaniali i mężni, i na krzywdę ludzką niełakomi, dl* im oddaję największy szacunek, a osobliwie panu Józefowi rakowskiemu, który równie ze mną szczerze dokładał s starania o polepszeniu bytu ojczyźnie naszej. Ja to, co o cnocie obywateli, to tylko piszę tymczasowo, gdyż pa oddam im daleko więcej pochwały, gdyż ją sobie spraw: wie zasłużyli, jak się to tu niżej pokaże.

Dalszy ciąg czynności naszej

Gdy te pukanie po Warszawie się uspokoiło, więc ja c siedziałem w Radzie Narodowej, z której zaraz wysłaliśmy Zielińskiego, posła, z zawiadomieniem do Wilna, że już się u (powstanie zrobiło, co też i tam w krótkim czasie nastąpi Potem zaraz Rada wybrała królowi do asystencji adiut&i czternastu, szesnastu ze samych obywateli, w mundurach nicypalnych, wszystkich bardzo zdatnych. Mnie także Rada brała do Wydziału Skarbowego i pana Zajączka¹⁴³, Horaina¹⁴⁴ i ks. Kołłątaja na prezy dującego nam da= Także byłem w Wydziale Żywności i w wydziale Bezpie* stwa. Ale mało na tym, jeszcze mnie Rada wybrała do Ko-Paszportowej i na prezesa loterii, i na prezesa w Ko« Dyplomatycznej i pana kupca Tauberta, i pana antrepre [Bogusławskiego], i pana Wulfersa, a to do zrewidov* jego całej kancelarii, to jest po Igelstromie, pozostałe, w Warszawie.¹⁴⁶

A gdy już byłem obrany, zaraz podobierałem sobie na stępców osób bardzo zdatnych, na których się bezpiecznie ścić można było, gdyż rzeczą było nigdy niepodobną, abyi sam mógł dać radę tej czynności, która na mnie narzu była, ale gdym się już uregulował, tak wszystko u mnie be W porządku szło. Ale widziałem potrzebę nieuchronną w misji Dyplomatycznej, aby sekret był zatrzymamy, więc żyłem rotę przysięgi i kazałem ją przed sobą wykonać, Ł wykonał pan Taubert, kupiec i bankier warszawski, drugi

89