- 10 -
całkowitego dostosowania się do żądań pojedynczego klienta, z uwagi na konieczność uwzględnienia potrzeb innych klientów*
System nazywamy systemem wielkim (nadsystemem), jeżeli możemy wyróżnić w nim trzy poziomy złożoności!
- system (jako całość),
- podsystemy (składowe części systemu),.
- elementy (składowe części podsystemu)*
Przykładem może być system transportowy w Polsce, będący wielkim systemem składającym się z systemów transportu! drogowego, kolejowego, żeglugi śródlądowej, wewnątrzzakładowego itd« Każdy z tych systemów zawiera! układ dróg transportowych, zespół środków transportowych, zespół środków sterowania ruchem itd., będących elementami systemu*
Systemem technicznym nazywamy system zorganizowany przez człowieka i przeznaczony do realizacji określonego przez niego działania, w celu zaspokojenia określonej potrzeby społeczno-gospodarcze j . Celem systemu transp ort owego jest zapewnienie właściwego, z punktu widzenia gospodarki narodowej, przemieszczania osób i ładunków* Przyczynianie się do realizacji celu nad systemu jest przeznaczeniem podsystemów (systemów), np* przeznaczeniem systemu sterowania ruchem jest nadzór nad bezpieczną i sprawną realizacją procesu transportowego oraz regulowanie jego przebiegu* Określając jakościowo i ilościowo wariant działania wybrany dla realizacji przeznaczenia, ustalamy zadanie systemu* Zadanie systemu wynika z określonych warunków i przyjętych rozwiązań, uwzględniających aktualny poziom techniki. Zadaniem systemu sterowania ruchem kolejo-.wym może byći zapewnienie określonej zdolności przepustowej linii i stacji, zapewnienie określonego poziomu bezpieczeństwa itd.
W technice używana jest nazwa "system” jako skrót określenia systemu urządzeń oznaczającego pewną grupę (zbiór) systemów (podsystemów) technicznych o tym samym przeznaczeniu, podobnych własnościach i właściwościach, a realizujących często bardzo zbliżone zadania.
12 PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW
Twórczość techniczna jest właściwością działania człowieka*
- dążącego do osiągnięcia celowo obmyślanych własności i właściwości środków (urządzeń) technicznych lub sposobów postępowania,
- posługującego się działaniami uznanymi za nowe i odpowiadającymi aktualnym lub przewidywanym potrzebom społecz^ nym.
Postawa twórcza jest wynikiem opierania się na własnej osobowości i poczuciu odpowiedzialności człowieka - twórcy (projektanta) stale sięgającego po nowe informacje wynikające z badań własnych i obcych oraz opierającego proces projektowo-konstrukcyjny na racjonalnych podstawach.
Dający się często zaobserwować brak postawy twórczej, rezygnacja ze swobody wyboru swoich celów i sposobów ich osiągania, wynika*
- z niedoceniania możliwości ujawnianych dzięki analizie konstrukcji i analizie procesu projektowo-konstrukcyjnego.
- z braku czasu (powodującego brak możliwości sprawdzenia nowych rozwiązań i konieczność posługiwania się znanymi wzorami),
- z braku uznania dla nowych rozwiązań,
- z niewykorzystywania dostępnych informacji i rezygnowania z ich uzyskiwania, ograniczania się do osobistych doświadczeń praktycznych,
- z ograniczania się do osobistej inwencji i intuicji.
Celem projektowania jest twórcze rozwiązanie problemu doboru środków technicznych, społecznych, finansowych i innych, koniecznych do osiągnięcia celu (pozwalających osiągnąć skutki pożądane ze społecznego punktu widzenia).
Projekt jest opracowaną informacją o systemie, uwzględniają*
- związek wejścia J z wyjściem 0 poprzez konieczne działanie D,
- związek działania D z konieczną postacią konstrukcyjną P,