Miotechnołogia I seni. M .Twardowska Całki nieoznaczone 2
6. Policzyć całki:
a) J arcsinzdx
e) f j3 dz
b) J c^si '2/w
sin 3z dx dx
dx
dx
Całkowanie funkcji trygonometryczny cli.
2 1 1
sin z = - - - cos 2z.
• Ogólnie, całki z funkcji postaci 7?(sinz.cosz) (R(x.y)
z
możemy obliczyć, stosując |Hxlstawieuie i — tg —.
«... 2ł 1 -12
Wtedy sin z = —^ ^ , cosz = ^ ^2. z = 2 arc tg/,
funkcję podcałkową do funkcji wymiernej zmiennej t.
funkcja wymierna zmiennych z i y)
(Li =
Podstawienie to sprowadza
• Jeżeli całkujemy funkcję R(sm3 z, cos3 z, sin z cos z) (R(x.y. z) funkcja wymierna zmiennych z, y
x t 1
i z), to wystarczy podstawić t = tgz (zamiast t = tg—). Wrtedy sin3 z = —^ cos3 z = ^2 ^ ^,
dx — Podstawienie to rówuiież sprow’adza funkcję |KKlcałkową do funkcji wymiernej zmiennej t,
X
ale wielomian w mianowniku tej funkcji przeważnie jest niższego stopnia niż przy ix»dstawieniu t = tg —.
7. Policzyć całki:
a
e
di
■di
sin z + tg z
1 — cos z ,
-dz
1 + cosz
1
dx
2
2 + cos z
di
1 + cos3 z
dx
8. Policzyć całki:
cos2 z dx
sin 3z sin 4z sin 5z dx
sin3 z cos4 z dr cos4 z dz
sin4 z cos2 z dz
sin6 z dz
cos2 z = - + - cos 2z, sin z cosz = - sin 2z itp.
• Całki z funkcji tg" z i ctgmz liczymy za pomocą podstawienia odpowiednio t = tg z lub t = ctgz.
Jeżeli pod całki} są iloczyny sinusów lub cosinusów różnych argumentów, wtedy zamieniamy taki iloczyn na sumę wg następujących wzorów:
sin o cos fi = - (sin(o -f (i) 4- sin(a - fi))
cos a cos (i = ^(cos(q + (i) + cos(o — 0)) sin a sin (i = - ^ (cos(a + fi) - cos(a — (3))
1 1 1 .