1299076308

80 Obrzędy rodzinne wieku dziecięcego

Dzieci romskie są chrzczone wraz z polskimi dziećmi podczas mszy św. Fot. Archiwum Stowarzyszenia Romów w Polsce (Oświęcim)

Chrzestny odgrywa istotną rolę w życiu dziecka i jego rodziców. U Kelderaszów rodzice dziecka zobowiązani są szanować chrzestnych. Nie powinni ich znieważać, nawet pod wpływem emocji, ani okłamywać. Z okazji świąt dorocznych (jak np. Boże Narodzenie) wraz z dzieckiem obdarowują ich drobnymi upominkami i alkoholem. Aby obdarować chrzestnego, podejmują nawet zagraniczne podróże. Jednocześnie chrzestni powinni swojego chrześniaka traktować lepiej niż własne dzieci, nie powinni go bić i krzyczeć na niego¹⁴. U szwedzkich Kelderaszów o tym, kto zostanie chrzestnym, decyduje starszyzna, a nie rodzice dziecka. Istotne jest to, że osoba, której ktoś starszy proponuje bycie chrzestnym, nie może odmówić przyjęcia tego obowiązku. Jeżeli dziecko jest chłopcem, może mieć od 2 do 10 ojców chrzestnych, a jako podarek świąteczny dziecko dostaje od każdego chrzestnego złoty przedmiot¹⁵.

Ponieważ, zdaniem Romów identyfikujących się z Polska Roma, bycie chrzestnym oznacza przejęcie odpowiedzialności za dziecko w przypadku nieszczęścia (np. śmierci rodziców), chrzestnych wybiera się bardzo starannie, ale czynią to najczęściej rodzice dziecka. Zazwyczaj wybierają dwóch chrzestnych (matkę i ojca), ale na przykład w rodzinie spokrewnionych ze sobą Berników i Lesiaków moż-

¹⁴    M. Maximoff, Naissance, bapteme, cnfance. Jianęailles et mariage chez les Tsiganes Kalderash, „Etudes Tsiganes” 1960, nr 1, s. 13-14.

¹⁵    C.-H. Tillhagen, Married Life and Family Life among the Swedish Kalderasha Gypsies, J. G. L. S, seria 3, t. XXXIV, 1958, s. 10-11.