10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO www.gazetapodatkowa.pl
Działalność produkcyjna a ewidencja kosztów na kontach zespołu 4
Przedsiębiorstwa produkcyjne mogą  w ramach uproszczeń  prowadzić ewidencję f) pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych i strat nadzwyczajnych
kosztów produkcji wyłącznie na kontach zespołu 4, pod warunkiem że przyjęte uproszczenie - Wn konto 86  Wynik finansowy ,
nie będzie wywierało istotnie ujemnego wpływu na sytuację majątkową, finansową oraz - Ma konto 76-1  Pozostałe koszty operacyjne, konto 75-1  Koszty finansowe ,
wynik finansowy jednostki. konto 77-1  Straty nadzwyczajne ,
Przyjęte uproszczenia w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych należy każdorazowo g) pozostałych przychodów operacyjnych, przychodów finansowych i zysków nad-
zapisać w dokumentacji (polityce) rachunkowości, o której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy zwyczajnych
o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.). - Wn konto 76-0  Pozostałe przychody operacyjne, konto 75-0  Przychody fi-
Prowadzenie ewidencji kosztów wyłącznie w układzie rodzajowym oznacza, iż jednostka nansowe , konto 77-0  Zyski nadzwyczajne ,
sporządzać będzie rachunek zysków i strat w wersji porównawczej. - Ma konto 86  Wynik finansowy .
Ewidencja kosztów produkcji wyrobów wyłącznie na kontach zespołu 4 możliwa będzie
Wycena produktów gotowych nieobjętych ewidencją magazynową
do zastosowania w jednostkach prowadzących działalność w niewielkich rozmiarach oraz
wytwarzających jednorodne produkty. Jeżeli wyroby gotowe nie są objęte ewidencją bilansową podczas składowania, wówczas
Ewidencja kosztów na kontach zespołu 4 polega na tym, że wszystkie poniesione kosz- w trakcie roku obrotowego nie dokonuje się ich wyceny według kosztu wytworzenia. W ta-
ty proste, na podstawie dowodów z
ródłowych, ujmuje się na koncie 40  Koszty według kim przypadku w momencie sprzedaży nie dokonuje się zapisów na koncie 70-1  Koszt
rodzajów w korespondencji z różnymi kontami (Ma konto 07, zespół 1, 2, konta 30, 31 sprzedanych produktów . Zarachowanie przychodów ze sprzedaży, na podstawie dowodu
oraz 85). W ewidencji szczegółowej do konta 40 wyodrębnia się dla potrzeb sporządzenia potwierdzającego sprzedaż (np. faktury VAT), przebiegać będzie na ogólnych zasadach.
rachunku zysków i strat, sprawozdawczości GUS oraz dla własnych potrzeb co najmniej W sytuacji gdy na dzień bilansowy nie wszystkie wyroby gotowe zostaną sprzedane, wów-
następujące koszty: czas należy dokonać ich wyceny w sposób określony w art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachun-
- amortyzację, kowości, tj. według kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto  a więc
- zużycie materiałów i energii, bez podatku VAT i pomniejszonych o przeciętnie osiągany zysk brutto ze sprzedaży.
- podatki i opłaty, Ujęcie w księgach rachunkowych zapasów wyrobów gotowych nieobjętych ewidencją
- wynagrodzenia, magazynową na dzień bilansowy, może przebiegać zapisami:
- ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, - Wn konto 60  Produkty gotowe ,
- pozostałe koszty. - Ma konto 49  Rozliczenie kosztów .
Nie ujmuje się na kontach zespołu 4 kosztów obciążających środki trwałe w budowie W następnym roku obrotowym wartość wyrobów gotowych podlegać będzie przeksię-
(konto 08), pozostałych kosztów operacyjnych (konto 76-1), kosztów finansowych (konto gowaniu w koszty zapisem:
75-1), strat nadzwyczajnych (konto 77-1). - Wn konto 49  Rozliczenie kosztów ,
W ewidencji szczegółowej mogą być także wyodrębnione  w ramach dalszego podziału - Ma konto 60  Produkty gotowe .
 inne rodzaje kosztów. Prowadzona ewidencja kosztów wyłącznie na kontach zespołu 4 W celu ustalenia wyniku finansowego za dany rok obrotowy przenosi się na konto 86
powinna umożliwić m.in.:  Wynik finansowy wszystkie koszty i przychody zapisami:
- wyodrębnienie kosztów dotyczących bieżącego okresu oraz kosztów rozliczanych 1. Przeniesienie kosztów
w czasie, - Wn konto 86  Wynik finansowy ,
- wyodrębnienie kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów dla celów - Ma konto 40  Koszty według rodzajów ,
podatkowych. - Ma konto 76-1  Pozostałe koszty operacyjne , konto 75-1  Koszty finansowe ,
Jeżeli jednostka ewidencjonuje koszty na kontach zespołu 4, to powinna dokonywać konto 77-1  Straty nadzwyczajne .
rozliczenia niektórych kosztów za pośrednictwem konta 49  Rozliczenie kosztów . Konto 2. Przeniesienie przychodów:
to służy m.in. do okresowego przenoszenia kosztów ujętych na kontach zespołu 4 w części - Wn konto 70-0  Sprzedaż produktów ,
przypadającej na przyszłe okresy sprawozdawcze (podlegające aktywowaniu). Koszty te - Wn konto 76-0  Pozostałe przychody operacyjne, konto 75-0  Przychody finan-
przenosi się na konto 64  Rozliczenia międzyokresowe kosztów , zapisem: sowe , konto 77-0  Zyski nadzwyczajne ,
- Wn konto 64  Rozliczenia międzyokresowe kosztów , - Ma konto 86  Wynik finansowy .
- Ma konto 49  Rozliczenie kosztów . 3. Przeniesienie salda konta 49:
Zmniejszenie rozliczeń międzyokresowych kosztów o koszty przypadające do zaracho- - Wn/Ma konto 49  Rozliczenie kosztów ,
wania w bieżącym okresie ujmuje się zapisem: Wn konto 49, Ma konto 64. - Ma/Wn konto 86  Wynik finansowy .
W ciągu roku obrotowego konto 49 może wykazywać saldo kredytowe.
Ewa Gruchot
Na koniec roku saldo konta 49 przenosi się na konto 86  Wynik finansowy .
Podatkowa księga
Wycena produktów gotowych objętych ewidencją magazynową
W sytuacji gdy jednostka prowadzi magazyn wyrobów, powinna w momencie przyjęcia
przychodów i rozchodów
do magazynu dokonać ich wyceny według kosztu wytworzenia (zgodnie z art. 28 ust. 11
pkt 1 ustawy o rachunkowości). W takim przypadku na koncie 70-1 jednostka ustalać będzie Poprawianie błędów korektorem
koszt sprzedanych produktów.
W księdze podatkowej prowadzonej w formie papierowej (ręcznie) za-
Koszt wytworzenia powinien być ustalany zgodnie z art. 28 ust. 3 wymienionej usta-
uważyłam błąd w jednej z wartości. Dana strona nie była jeszcze podsu-
wy. Przepis ten stanowi m.in. że nie należy zaliczać do kosztów wytworzenia kosztów
mowana, więc błędną wartość zamazałam korektorem i naniosłam prawid-
ogólnego zarządu, kosztów magazynowania oraz kosztów sprzedaży. Koszty te zazwyczaj
łową. Czy urząd skarbowy może podważyć rzetelność księgi podatkowej,
wpływają na wynik finansowy okresu sprawozdawczego, w którym zostały poniesione.
zważywszy że końcowa kwota oraz zobowiązanie podatkowe na koniec
Zatem ewidencja tych kosztów na kontach zespołu 4 powinna być prowadzona w sposób
miesiąca jest prawidłowe?
umożliwiający ich wyodrębnienie. Wskazane jest więc wyszczególnić w ramach kosztów
rodzajowych konta: Podatnik, zgodnie z ż 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
- kosztów zaliczanych do kosztów wytworzenia oraz prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. nr 152,
- kosztów niezaliczanych do kosztów wytworzenia. poz. 1475 ze zm.), jest obowiązany prowadzić księgę rzetelnie i w sposób niewadliwy.
Ewidencja w księgach rachunkowych przyjęcia wyrobów gotowych z produkcji do ma- Za niewadliwą uważa się księgę prowadzoną zgodnie z przepisami rozporządzenia
gazynu oraz ich rozchód spowodowany sprzedażą może przebiegać zapisami: i objaśnieniami do wzoru księgi.
1. Przyjęcie wyrobów gotowych do magazynu  wycena według kosztu wytworzenia: Zasady poprawiania błędów w księdze podatkowej określa ż 12 ust. 2 powołanego
- Wn konto 60  Produkty gotowe , wyżej rozporządzenia. Stwierdzone błędy w zapisach poprawia się przez:
- Ma konto 49  Rozliczenie kosztów . - skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie nowej, z zachowaniem czytelności
2. Faktura VAT dokumentująca sprzedaż: błędnego zapisu, oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty dokonania po-
a) wartość brutto prawki lub
- Wn konto 20  Rozrachunki z odbiorcami , - wprowadzenie do księgi niewpisanych dowodów lub dowodów zawierających
b) podatek należny VAT korekty błędnych zapisów. Zapisy zmniejszające przychody lub koszty mogą
- Ma konto 22  Rozrachunki z tytułu VAT należnego , być dokonywane ze znakiem minus (-) lub kolorem czerwonym.
c) wartość netto Niedopuszczalne jest więc korygowanie błędnych zapisów poprzez zamazanie
- Ma konto 70-0  Sprzedaż produktów . korektorem błędnej kwoty i wpisanie prawidłowej.
3. Rozchód sprzedanych wyrobów z magazynu  wartość według kosztu wytworzenia: Błędny zapis w księdze nie przesądza jednak o uznaniu księgi za nierzetelną. O tym,
- Wn konto 70-1  Koszt sprzedanych produktów , kiedy księgę uznaje się za rzetelną, stanowi ż 11 ust. 3 i 4 rozporządzenia w sprawie
- Ma konto 60  Produkty gotowe . prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Księgę uważa się za rzetelną,
4. Przeksięgowanie na koniec roku obrotowego: jeżeli dokonywane w niej zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. Ponadto księgę
a) kosztów rodzajowych zaliczonych do kosztu wytworzenia wyrobów gotowych uznaje się za rzetelną również, gdy:
- Wn konto 49  Rozliczenie kosztów , - niewpisane lub błędnie wpisane kwoty przychodu nie przekraczają łącznie 0,5%
- Ma konto 40  Koszty według rodzajów (w analityce: Właściwe konto kosztów przychodu wykazanego w księdze za dany rok podatkowy lub przychodu wyka-
 koszty zaliczane do kosztu wytworzenia wyrobów), zanego w roku podatkowym do dnia, w którym naczelnik urzędu skarbowego
b) pozostałych kosztów rodzajowych (nieuwzględnianych w koszcie wytworzenia, lub organ kontroli skarbowej stwierdzi te błędy, lub
tj. m.in. koszty magazynowania, koszty ogólnego zarządu, koszty sprzedaży) - brak właściwych zapisów jest związany z nieszczęśliwym wypadkiem lub zda-
- Wn konto 86  Wynik finansowy , rzeniem losowym, które uniemożliwiło podatnikowi prowadzenie księgi, lub
- Ma konto 40  Koszty według rodzajów (w analityce: Właściwe konto kosztów - błędy spowodowały podwyższenie kwoty podstawy opodatkowania, z wyjątkiem
 koszty niezaliczane do kosztu wytworzenia wyrobów), błędów polegających na niewykazaniu lub zaniżeniu kosztów zakupu materiałów
c) kosztów sprzedanych wyrobów podstawowych, towarów handlowych oraz kosztów robocizny, lub
- Wn konto 86  Wynik finansowy , - podatnik uzupełnił zapisy lub dokonał korekty błędnych zapisów w księdze przed
- Ma konto 70-1  Koszt sprzedanych produktów , rozpoczęciem kontroli przez naczelnika urzędu skarbowego lub przez organ
d) przychodów ze sprzedaży wyrobów kontroli skarbowej, lub
- Wn konto 70-0  Sprzedaż produktów , - błędne zapisy są skutkiem oczywistej omyłki, a podatnik posiada dowody księ-
- Ma konto 86  Wynik finansowy , gowe odpowiadające warunkom, o których mowa w ż 12 ust. 3 wymienionego
e) ewentualnego salda konta 49 wyżej rozporządzenia.
- Wn/Ma konto 49  Rozliczenie kosztów ,
A.B.
- Ma/Wn konto 86  Wynik finansowy ,
Gazeta Podatkowa nr 79 " 1.10.2007 r.