Analiza finansowa
Analiza finansowa
Analiza finansowa
Analiza finansowa
Analiza finansowa
Analiza finansowa
Analiza finansowa
Analiza finansowa
Koszty a produkcja
Rodzaje kosztów
Wykład
Opracowanie: Dr Dariusz Prokopowicz
WARSZAWA
© Copyright by Dariusz Prokopowicz
2006
Koszty produkcji
Koszty produkcji sÄ… istotnym elementem
podejmowania racjonalnych decyzji przez producenta.
Rodzaje kosztów produkcji
koszty prywatne i społeczne
koszty alternatywne
koszty rachunkowe i ekonomiczne
Koszty jednostkowe (przeciętne) i całkowite
koszty marginalne (krańcowe)
koszty stałe i zmienne
2
koszty prywatne i
społeczne Koszty produkcji
Koszty produkcji
Producent wytwarzajÄ…cy cement ponosi koszty zwiÄ…zane
z zakupem surowca, maszyn, energii, siły roboczej, itp.
SÄ… to prywatne (indywidualne) koszty producenta.
Je\
eli podczas produkcji cementu producent wpływa na
zdrowie mieszkańców (muszą iść do lekarza, potrzeba
więcej zieleni) - to są to koszty społeczne.
3
koszty alternatywne
Koszty produkcji
Koszty produkcji
Obok faktycznych kosztów wytwarzania dóbr producent
ponosi tak\
e koszty alternatywne, zwiÄ…zane z utratÄ…
korzyści zastosowania danych zasobów w innej
działalności gospodarczej.
Koszty alternatywne - to koszty zastosowania określonych
czynników wytwórczych w procesie produkcji dobra B
zamiast pierwotnie planowanego dobra A.
4
koszty rachunkowe i
Koszty produkcji
Koszty produkcji
ekonomiczne
Wielkość kosztów wynika z pomno\
enia ilości
kupowanych przez ich cenÄ™ wyra\
onÄ… w pieniÄ…dzu.
Tak rozumiane koszty produkcji sÄ… zapisywane w
rachunkowości przedsiębiorstwa - są to koszty
rachunkowe.
Koszty ekonomiczne to wartość wszystkich zasobów
(czynników) u\
ytych do produkcji. Wartość tę wyznacza
koszt najlepszego, alternatywnego zastosowania zasobów
(nakładów na czynniki).
5
koszty jednostkowe i
Koszty produkcji
Koszty produkcji
całkowite
Koszty (...) jednostkowe (przeciętne)  KJ  jest to suma
kosztów (...) podzielonych przez ilość wytworzonych
produktów lub zaoferowanych na rynek usług.
Jest to koszt wytworzenia jednej sztuki produktu lub usługi.
Koszty całkowite  KC  jest to suma kosztów
poniesionych na wszystkie czynniki wytwórcze
wykorzystane do produkcji. Jest to suma kosztów
stałych i zmiennych.
6
koszty marginalne
Koszty produkcji
Koszty produkcji
Koszty marginalne (krańcowe)  pokazują o ile zmieniają się
koszty całkowite, je\
eli produkcja zmienia siÄ™ o jednostkÄ™.
Koszt krańcowy  to przyrost kosztów całkowitych spowodowany
wzrostem produkcji o jednostkÄ™.
Poniewa\
w krótkim okresie zmiana kosztów całkowitych mo\
e
być spowodowana tylko zmianą kosztów zmiennych, mo\
na
równie\
powiedzieć, \
e:
Koszt krańcowy to przyrost całkowitych kosztów zmiennych na
jednostkÄ™ produkcji.
7
koszty stałe i zmienne
Koszty produkcji
Koszty produkcji
Koszty stałe  KS  są niezale\
ne os wielkości produkcji. Są
one ponoszone na stałe czynniki produkcyjne. Koszty te są
ponoszone równie\
wtedy, gdy produkcja równa się zero.
Np. koszty amortyzacji, dzier\
awy, administracji
przedsiębiorstwa ...
Koszty zmienne  KZ  sÄ… zale\
ne od wielkości produkcji i
wraz z niÄ… siÄ™ zmieniajÄ…. Koszty te sÄ… ponoszone na zakup
zmiennych czynników produkcji. Np. koszty surowców,
energii, półproduktów, płac ...
8
Zale\
ność pomiędzy kosztami zmiennymi i
przychodami przeciętnymi oraz kosztami marginalnymi
i przychodami marginalnymi
W warunkach konkurencyjnego rynku czynników produkcji
oraz przy zało\
eniu funkcji produkcji z jednym czynnikiem
zmiennym istnieje odwrotna zale\
ność między:
- kosztem zmiennym przeciętnym (KZP)
- i produktem przeciętnym (PP)
- oraz między kosztem marginalnym (KM) i produktem
marginalnym (PM).
9
Koszty produkcji
Koszty produkcji
Je\
eli rozpatrujemy jeden czynnik zmienny (np. siłę
roboczą), wówczas koszt zmienny całkowity równy jest
cenie jednostki czynnika zmiennego (cenie jednostki siły
roboczej - w) pomno\
onej przez ilość wykorzystywanych
jednostek czynnika (ilość zatrudnionych pracowników - L)
KZC = w * L
KZC = w * L
10
koszty marginalne w
krótkim okresie czasu Koszty produkcji
Koszty produkcji
Koszt marginalny (krańcowy) jest wa\
nÄ… kategoriÄ…
ekonomiczną dla producenta pozwalającą ocenić
rentowność decyzji dotyczącej powiększenia produkcji o
kolejnÄ… dodatkowÄ… jednostkÄ™.
Koszt marginalny (KM) definiujemy jako zmianÄ™ kosztu
całkowitego ("
"KC) wynikającą ze zmiany wielkości
"
"
produkcji o dodatkowÄ… jednostkÄ™ ("
"Q).
"
"
11
Korzyści skali produkcji
Koszty produkcji
Koszty produkcji
Kształtowanie się długookresowej krzywej kosztów
przeciętnych mo\
na powiązać ze zjawiskiem korzyści skali
produkcji.
Początkowo wraz ze wzrostem rozmiarów przedsiębiorstwa
osiągane są coraz większe korzyści skali produkcji.
Póz
niej po przekroczeniu pewnej optymalnej wielkości
przedsiębiorstwa, dalsze jego powiększanie prowadzi do
malejących korzyści skali.
12
Korzyści skali produkcji
Koszty produkcji
Koszty produkcji
Je\
eli występują rosnące korzyści skali produkcji,
wówczas długookresowa krzywa kosztów przeciętnych
(KCP) spada.
W przypadku stałych korzyści skali KCP pozostaje nie
zmieniona, natomiast w sytuacji malejących korzyści skali
KCP wzrasta.
13