PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1994 1/2 PL ISSN 0033-202X
ANNA PALUSZKIEWICZ
FORMATY USMARC WYKORZYSTYWANE W ZAUTOMATYZOWANYCH SYSTEMACH BIBLIOTECZNYCH
Grupa pięciu formatów USMARC. Charakterystyka formatów rekordów: opisu, dokumentów, kartoteki haseł wzorcowych, opisu zasobu.
WPROWADZENIE
USMARC to grupa formatów tworzonych i rozwijanych przez Biuro Rozwoju Sieci i Standardów MARC (Network Development and MARC Standards Office) a rozpowszechnianych przez Służbę Rozpowszechniania Wydawnictw Biblioteki Kongresu (Library of Congress Cataloging Distribution Service). Formaty te ustalają strukturę i zawartość rekordów dla celów wymiany danych na nośnikach maszynowych. Obecnie do grupy tej należą następujące formaty:
— USMARC format for bibliographic data — format rekordu opisu dokumentów; tekst podstawowy opublikowano w 1988 r., a ostatnie zmiany w grudniu 1991 r.;
— USMARC format for authority data — format rekordu kartoteki haseł wzorcowych; tekst podstawowy opublikowano w 1987 r., a ostatnie zmiany w czerwcu 1991 r. W 1993 r. wyszło nowe wydanie (do Polski jeszcze nie dotarło i dlatego nie można go było uwzględnić w tym opracowaniu);
— USMARC format for holdings data — format rekordu zasobu; tekst podstawowy opublikowano w 1989 r., a ostatnie zmiany w kwietniu 1991 r.;
— USMARC format for classification data — format rekordu symbolu klasyfikacyjnego; tekst zatwierdzono w grudniu 1990 r. a opublikowano w 1991 r.; ostatnie — jeszcze nie opublikowane — zmiany zatwierdzono we wrześniu 1993 r.;
— USMARC format for community information — format rekordu danych faktograficznych; tekst opublikowano w 1993 r.
Struktura rekordu we wszystkich tych formatach zgodna jest z normą ANSI Z39.2 (American National Standard for bibliographic information inter-change), która jest całkowicie zgodna z międzynarodową normą ISO 2709. Obecnie tylko trzy pierwsze wyżej wymienione formaty wykorzystywane są w zautomatyzowanych systemach bibliotecznych i wobec tego tylko je dalej omówiono.