369584776

PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1939 J PL ISSN 00J3-202X

JADWIGA SADOWSKA

METODYKA OPRACOWANIA PRZEDMIOTOWEGO W POLSKICH BIBLIOTEKACH UNIWERSALNYCH¹

Ogólna charakterystyka polskiej metodyki katalogu przedmiotowego opracowanej przez A. Łysakowskiego (przedmiot i temat, określniki, budowa hasta przedmiotowego). Odmienne rozwiązania medotyczne przyjęte przez I. Dąmbską w katalogu przedmiotowym Biblioteki Gdańskiej PAN. Projekt nowej instrukcji tematowania i kaialogu przedmiotowego.

1. WPROWADZENIE

Opracowanie przedmiotowe w katalogach polskich bibliotek uniwersalnych wiąże się zwykle z nazwiskiem Adama Łysakowskiego. Był on autorem pierwszego na gruncie polskim opracowania teoretycznego oraz pierwszej instrukcji². Był też wielkim entuzjastą i propagatorem tego typu katalogu na zjazdach bibliotekarzy polskich, a także twórcą katalogów przedmiotowych w bibliotekach uniwersyteckich Wilna, Warszawy i Łodzi.

Koncepcja A. Łysakowskiego została wyłożona we wspomnianej instrukcji. Przeprowadzona w 1987 r. ankieta³ wykazała, że koncepcja ta jest do dzisiaj podstawą metodyczną prowadzenia katalogów bibliotek uniwersalnych, a także tematowania w Przewodniku Bibliograficznym. Realizacja zasad A. Łysakowskiego w praktyce nie jest jednolita. Poszczególne biblioteki różnie je interpretują, nie można jednak tych interpretacji uznać za odmienne i nowe koncepcje, spójne metodycznie. Jedyną biblioteką, która stworzyła własną koncepcję jest Biblioteka Gdańska PAN. Jest to zasługa Izydory Dąmbskiej¹, która wychodząc od założeń A, Łysakowskiego przyjęła własne oryginalne rozwiązania. Dziś można uznać, że są to dwie odmienne koncepcje, reprezentatywne dla polskiej metodyki opracowania przedmiotowego w bibliotekach uniwersalnych. Mają one wiele punktów wspólnych, charakterystycznych dla ogólnej teorii opracowania przedmiotowego, jednakże istniejące odmienności metodyczne pozwalają mówić o koncepcji!’ A. Łysakowskiego i koncepcji I. Dąmbskiej.

¹ Artykuł jest oparty na referacie wygłoszonym na konferencji nt. przedmiotowego opracowania zbiorów zorganizowanej przez Komisję Opracowania Rzeczowego Zbiorów przy ZG SBP (Toruń, 16.5.1988).

* Katalog przedmiotowy. Teoria. Wilno 1928; *— Katalog przedmiotowy. Podręcznik. Warszawa 1946.

^a Ankietę w celu zbadania metod opracowania przedmiotowego stosowanych w polskich bibliotekach uniwersalnych przeprowadzono w ramach działalności Podkomisji ds. Katalogu Przedmiotowego przy ZG SBP.

⁴ Izydora Dąrabska (1904-1983), prof. UJ od 1955 r., w IFiS PAN od 1964 r., autorka licznych prac z zakresu logiki, semiotyki, metodologu nauk ścisłych i teorii nauki.

1

— Przegląd Biblioteczny 3/19