4631369919

DONORY TLENKU AZOTU. CZĘŚĆ I 1049

nia wprowadzono ugrupowanie o aktywności donora NO [52] W ten sposób powstał .S-nitrozokaptopril — analog kaptoprilu inhibitora konwertazy angiotensynowej oraz S-nitrozylowany analog tkankowego aktywatora plazminogenu (tPA), środka fibrynolitycznego [53].

W buforach fizjologicznych w temperaturze pokojowej większość 6’-nitrozo-tioli ulega względnie szybkiemu rozkładowi dostarczając odpowiedniego dwusiarczku i tlenku azotu. W procesie tym, następuje homolityczne rozszczepienie wiązania S-N (równanie 18 i 19).

RSNO -> RS' + NO^-    (18)

2RS" RSSR    (19)

Przypuszcza się, że związek pośredni, rodnik RS'jest odpowiedzialny za działanie mutagenne S-nitrozotioli w teście Amesa [54], Trwałość RSNO w roztworach zależy od temperatury, pH, ciśnienia, obecności tlenu, metali oraz związków o właściwościach utlcniająco-redukujących. Obniżanie pH generalnie sprzyja trwałości tioazotynów [55], w przeciwieństwie do odpowiednich O-nitrozozwiązków (tj. azotynów alkilowych). Ostatnio zostało udowodnione, że homolityczny rozkład S-ni-trozotioli katalizowany jest głównie przez jony miedzi (Cu⁺) a także żelaza (Fe^2ł) [56, 57].

Zupełnie inaczej natomiast przedstawia się rozkład heterolityczny 5¹-nitrozo-tioli. Dowodem są powstające w tym procesie produkty: NO⁺ lub NO’ (równania 20 i 21) [58],

RSNO -> RS’ + NO⁺    (20)

RSNO —» RS^ł + NO"    (21)

W świetle tych danych można przyjąć, żc w zależności od warunków reakcji redoks nitrozotiolc zachowują się jak donory NO, NO" lub NO\

W omawianiu procesów chemicznych tioazotynów nie można pominąć reakcji transnitrozowania (tj.wymiany tiol-S-nitrozotiol), zachodzącej w wyniku ataku anionu RS na nitrozotiol (równanie 22) [59, 60].

W obecności tlenu, transnitrozowanic pomiędzy RSNO i aminami może prowadzić do utworzenia rakotwórczych /V-nitrozoamin (równanie 23) [61].

RSNO + R’S «-» R’SNO + RS    (22)

RSNO + R’R”NH RSH + R’R” NNO    (23)

Wpływ lioli na rozkład RSNO jest złożony. Zjcdncj strony nadmiar L-cysteiny wydłuża okres połowicznego rozpadu różnych S-nitrozotioli, z drugiej natomiast może znacznie przyśpieszać tempo tworzenia NO. Istnieje przekonanie, że pierwszy z efektów jest następstwem komplcsowania metali przejściowych [62], drugi zaś związany jest bardziej z funkcją rcdox tiolu, aniżeli z reakcją transnitrozowania.