5833210762

[17]    Por. Hans-Hermann Hoppe, Demokracja - bóg który zawiódł, Fijorr Publishing, Warszawa 2006, str. 269 i 270, przyp. 293

[18]    Często podawany przykład, byc może dzięki swojemu zabarwieniu emocjonalnemu.

[19]    Murray N. Rothbard, O nowa wolność: Manifest libertarianski. Fundacja Odpowiedzialność Obywatelska, Warszawa 2007, str. 55

[20]    Libertarianizm pod wieloma względami zbliżony jest do tomistycznej koncepcji lex naturalis (m.in. poprzez taka strukturę logiczna).

[21]    Nie będziemy sie przy tym wdawali we współczesna nomenklaturę dotyczącą wewnętrznego podziału państwa - słowo rząd w naszej analizie bedzie znaczyło dokładnie to, co państwo.

[22]    Bazujemy na definicji stosowanej przez M. Rothbarda (która ma zastosowanie do wszystkich instytucji powszechnie określanych mianem państw).

Por. Murray N. Rothbard, O nowa wolność: Manifest libertarianski, Fundacja Odpowiedzialność Obywatelska, Warszawa 2007, str. 73-74

[23]    Rzymska zasada pacta sunt servanda chociaż nie historycznie, to logicznie wynika z libertarianskiej teorii własności. Każdy człowiek ma prawo do decydowania o dobrach, które sa jego wlasnoscia (w tym o tym, jak dysponować swoja osoba, w co wkładać prace), czyli może te dobra oddać komuś innemu. Wymiana, inaczej - umowa, polega na tym, ze każda ze stron zobowiązuje sie do przekazania jakiegoś dobra (czyli czegoś, co stanowi wartość dla drugiej osoby) drugiej stronie. W momencie zawarcia umowy następuję wymiana tytułów własności. Na przedstawionym przykładzie: po zawarciu umowy W staje sie właścicielem prawa do bycia ochranianym przez strażnika (czyli prawdo częściowego wykorzystania osoby strażnika), a strażnik staje sie właścicielem pieniędzy, które na mocy umowy mu sie naleza.

[24]    O specjalizacji i podziale pracy, nie tylko ze stricte ekonomicznego punktu widzenia:

Zob. Murray N. Rothbard, Egalitaryzm jako bunt przeciw ludzkiej naturze, Fijorr Publishing, Warszawa 2009, str. 312-382

[25]    Pojecie „relacji hegemonicznej” wprowadza Rothbard na potrzeby teorii ekonomicznej:

Por. Murray N. Rothbard, Ekonomia wolnego rynku, Fijorr Publishing, Warszawa 2007, Tom I, str. 112-113

[26]    Cyt. za: Murray N. Rothbard, Egalitaryzm jako bunt przeciw ludzkiej naturze, Fijorr Publishing, Warszawa 2009, str. 266-267

[27]    Murray N. Rothbard, O nowa wolność: Manifest libertarianski, Fundacja Odpowiedzialność Obywatelska, Warszawa 2007, str. 72-73

W kontekście tego cytatu napomknąć można o tym, ze libertarianie nie sa per se przeciwnikami patriotyzmu, rozumianego jako milosc do ojczyzny, lecz wyłącznie agresji.

[28]    Monopol oznacza tutaj wylacznosc w posiadaniu możliwości wykonywania jakichś działań.

[29]    Murray N. Rothbard, O nowa wolność: Manifest libertarianski, Fundacja Odpowiedzialność Obywatelska, Warszawa 2007, str. 74

[30]    Omówienie innych przyczyn powszechnej akceptacji państwa (których jest wiele) oraz różnych tego typu ideologii wykracza poza ramy niniejszej analizy. Zagadnienie zostało poruszone przez Rothbarda,

Zob. Murray N. Rothbard, O nowa wolność: Manifest libertarianski, Fundacja Odpowiedzialność Obywatelska, Warszawa 2007, str. 82-100 (rozdz. „Państwo i intelektualiści”)

[31]    Demokracja rozumiana jest tutaj jako ideologia, a nie jako ustrój.