606616651

194 KS. PIOTR TOCZEK

jak druhowie: Alojzy Łukowski i Alfons Runowski zapłacili ofiarą życia. Jeszcze przed rozpoczęciem drugiej wojny światowej zginęli na posterunku w Szymankowie jako polscy kolejarze. Natychmiast po wybuchu wojny w Lisewie zginął na posterunku Bronisław Tysarczyk. Inni, przeżyli gehennę obczów i okupacji²⁴⁰.

2. Sodalicje Mariańskie

Sodalicja Mariańska, jako organizacja powstała przy Gimnazjum Polskim w roku szkolnym 1924/25²⁴¹. Jej kanoniczna erekcja nastąpiła 26 listopada 1925 roku²⁴². Sodalicja gdańska należała do Związku Sodalicji uczniów gimnazjalnych w Polsce.

Jako pierwszy powstał oddział męski. Praca Sodalicji Mariańskiej młodzieży męskiej zmierzała do przysposobienia sodalistów do pracy w Akcji Katolickiej²⁴⁰. Zebrania ogólne i nabożeństwa odbywały się raz lub dwa razy w miesiącu. Stan członków w poszczególnych latach szkolnych przedstawiał się następująco: w roku szk. 1924/25, 22 członków i dalej: 1925/26, 26; 1926/27, brak danych, 1927/28, 35; 1928/29, brak danych: 1929/30, 35; 1930/31, 32; 1931/32, 39; 1932/33, 39; 1933/34, 26; 1934/35, 35; 1935/36, brak danych; 1936/37, 50; 1937/38, 60; 1938/39, brak danych. Moderatorami kolejno byli: ks. Leon Miszewski (1924—1930), ks. dr Franciszek Komorowski (1931—1933) i ks. Marian Górecki (1933—1939)²⁴⁴.

Podstawową rolę w aktywizacji młodzieży Sodalicji Mariańskiej odegrały przede wszystkim referaty i zebrania. Ustalano plany pracy i rozpatrywano ciekawe propozycje. Referaty treści religijnej i społecznej wygłaszali najczęściej sam moderator lub starsi sodaliści. Młodsi deklamowali wiersze.

Prelekcje ujęte w pewien cykl poruszały różne kwestie. W roku szkolnym 1931/32 zajęto się kształceniem charakteru. Rok później poruszano tematy z dziedziny religijno-moralnej i apologetycznej. W związku z akcją Polaków-katolików w Gdańsku w roku szkolnym 1934/35 zapoznali się sodaliści z ideą apostolstwa Chrystusowego świeckich. Zorientowano się w pracy Akcji Katolickiej w Polsce i w Gdańsku²⁴⁵. W kolejnych latach omawiano znaczenie Eucharystii w życiu ucznia — so-dalisa. Wspólne miesięczne Komun‘e św. i adoracje miały zbliżać do życia z Chrystusem utajonym w Najświętszym Sakramencie. Poznaj

²⁴⁰    A. Makurath, jw. Por. Gazeta Gdańska 160    (1920), RPGd —

B. Z w a r r a.

²⁴¹    Sprawozdanie Dyrektora Gimnazjum Polskiego w Gdańsku za rok szkolny 1924/25, Gdańsk 1925.

²⁴²    SDGPGd za rok szkolny 1925/26, 43.

²⁴³    SDGPGd za rok szkolny 1934/35, 38.

²⁴⁴ SDGPGd za lata 1924—1939, por. Straż Gdańska 5 (1936).

²⁴⁵ SDGPGd za rok szkolny 1931/32, 45 i 1932/33, 63, 1934/35, 38.