6931258487

IVSympozjum Inżynierii Żywności, Warszawa, 1-2 lipca 2014

OTRZYMYWANIE FLAWONOIDÓW Z ODPADOWYCH PRODUKTÓW LEŚNYCH Z WYKORZYSTANIEM EKSTRAKCJI W NADKRYTYCZNYM C0₂

Sławomir Bakier¹, Walery Isidorow², Edward Rój³, Marcin Stocki¹,

Ewa Zapora¹

¹ Politechnika Białostocka Zamiejscowy Wydział Leśny w Hajnówce,

² Uniwersytet w Białymstoku, Zakład Chemii Środowiska,

³ Instytut Nawozów Sztucznych w Puławach, Zakład Ekstrakcji Nadkrytycznej.

E-mail: [e-mail]

Celem poniższego doniesienia jest wskazanie możliwości pozyskiwania flawonoidów z odpadowych produktów leśnych takich jak gałązki brzozy z zastosowaniem ekstrakcji w nadkrytycznym ditlenku węgla.

Do badań zastosowano gałązki brzozy dwóch gatunków: brodawkowatej i omszonej, pozyskane na terenie Puszczy Białowieskiej. Materiał przed ekstrakcją wysuszono i zmielono. Ekstrakcję prowadzono na linii doświadczalnej Zakładu Ekstrakcji Nadkrytycznej Instytutu Nawozów Sztucznych w Puławach przy ciśnienie 40 MPa i temperaturze 50°C. Wydajność ekstrakcji w przypadku brzozy brodawkowatej wyniosła 8,4%, a brzoza omszonej 4,8%. Ekstrakt z brzozy brodawkowatej charakteryzował się kolorem zielonym a z brzozy omszonej jasno brązowym. Analizę chromatograficzną prowadzono na sililowanych ekstraktach z wykorzystaniem chromatografu gazowego Agilent 7890A wyposażony w detektor mas Agilent 5975C. Rozdział wykonano na kolumnie kapilarnej HP-5MS. Ekstrakt z brzozy omszonej okazał się szczególnie bogaty w flawonoidy, które stanowiły w sumie 33,91% zarejestrowanego sygnału. Do głównych zidentyfikowanych związków tej grupy należały: sakuranetin (13,09%), 4',7-dimetylkemferol (7,47%), 5-hydroksy-4',7-dimetoksyflawanon (4,37%), pektolinaringenin (2,36%), kemferyd (1,96%) i homoeriodiktyol (1,82%). Zidentyfikowane flawonoidy w ekstraktach z brzozy brodawkowatej stanowiły zaledwie 2,2% zarejestrowanego sygnału. Głównym związkiem okazał się pektolinaringenin (0,82%), homoeriodiktyol (0,46%), kemferyd (0,15%) i sakuranetin (0,06%).

Podsumowując należy podkreślić, iż ekstrakcja w nadkrytycznym dwutlenku węgla pozwala wydzielić z brzozy cenne flawonoidy. Uzyskane związki stanowią dosyć rzadko występujące flawonoidy, które charakteryzują się bardzo interesującymi właściwościami z punktu widzenia zastosowania w produkcji żywności. Np. sól sodowa homoeriodictyolu wykazuje silne działanie maskujące smaku gorzkiego.

20