7921507011

O motywacji do nauki

6. Behawiorystyczna koncepcja uczenia się i motywowania uczniów do nauki, czyli człowiek zewnątrzsterowny

Z behawiorystycznego punktu widzenia, jak pisze J. Kozielecki, człowiek jest z natury leniwy. Z tego względu potrzebuje bodźców, które mają go wyrwać ze stanu lenistwa. Koncepcja behawiorystyczna, w miarę upływu lat i rozwoju nauk społecznych, została przepracowana, psychologowie uwzględnili również fakt, że motywacja ucznia jest uzależniona od w ielu szczególnych uwarunkowań, ale wiele podstawowych założeń behawiorystów nadal jest obecnych w szkole. Nauczyciele przyjmujący takie poglądy sądzą, że każde zachowanie jest reakcją na wpływy środowiska i że każde zachowanie jest wyuczone. Klasowi rozrabiacy przeszkadzają, a gdy wywołuje to zainteresowanie u rówieśników - ich zachowanie jest wzmocnione i przeszkadzają nadal. Wycofujący się uczniowie uczą się, że ich milczenie nie zwraca uwagi nauczyciela i stają się na lekcjach jeszcze bardziej milczący. A zadanie nauczyciela to zaprojektowanie zmiany zachowania. Ten cel realizujemy, wg bchawiorystów, przez dokładne zaplanowanie zajęć i taką ich organizację, by uaktywnić wszystkich uczniów, a zatem również tych, którzy wycofują się i nie biorą aktywnego udziału w zajęciach.

Jednym z najgorszych efektów uczenia się jest czasem wyuczona bezradność - uczeń ma świadomość, że nie ma kontroli nad własnym uczeniem się, że nie poradzi sobie⁵. Behawioryści uważają, że właśnie dobra organizacja zajęć, dokładnie sprecyzowane cele mogą przyczynić się do zwiększenia zainteresowania ucznia. Każdy przecież chce wiedzieć, czego się od niego wymaga. Koncepcja bchawiorystów, choć zmodyfikowana, budzi czasem kontrowersje, że takie podejście to odhumanizowanie człowieka, że należy raczej nagradzać, a nie karać, że trzeba wzmacniać mocne strony człowieka inaczej. Prawda jest jednak taka, że ta koncepcja jest popularna, o czym świadczy sposób sformułowania wymagań w PODSTAWIE PROGRAMOWEJ.

Behawioralna analiza zachowania w nauczaniu

1.    Szybkie oddawanie i omaw ianie sprawdzianów i testów

2.    Regularne odpytywanie uczniów ( rytmiczność oceniania) i wzmacnianie prawidłowych odpowiedzi

3.    Stale kontrolowanie i sprawdzanie pracy ucznia.

4.    Ogólne dążenie do wzmacniania każdego zachowania prowadzącego do rozwoju prawidłowych postaw^ wobec uczenia się.

5.    Staranne planowanie organizacji i kolejności poszczególnych sekwencji. Porządek w nauczaniu- cele i treści podzielone na logiczne sekwencje.

6.    Precyzyjne określenie celów kształcenia (Benjamin Bloom byl behawiorystą).

³ Mietzel G., Psychologia kształcenia. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk 2003, s. 370 - 371 SODMiDN

I    I SAMORZĄDOWY OŚRODEK DORADZTWA METODYCZNEGO 1 DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W KIELCACH